ساخت وساز؛ از صعود تا ورشکستگی

گروه بازار ساختمان: صنعت ساختمان که در دهه های اخیر توانسته بود به مراحلی از شکوفایی نائل آید و آینده ای درخشان را برای بازار مسکن ایران ترسیم نماید، اکنون با بیم گرفتاری های بزرگ به جای سودای صعود به عنوان صنعتی سودآور درگیر است. برای یافتن پاسخ این سؤال که چرا چنین صنعت بزرگی هنوز نتوانسته است مانند سایر رقبا از کشورهای دیگر جهان، خود به موتور محرک اقتصاد کشور تبدیل شود و همچنان نیازمند تخصیص بودجه و تسهیلات در انتظار مانده است را از مهندس محمد پارسا که نایب رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران و عضو کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران است ، جویا شدیم. وی که سابقه عضویت در شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی و کمیسیون عمران و خدمات فنی و مهندسی اتاق بازرگانی تهران را در کارنامه خود دارد، از فعالان حوزه ساخت وساز و انرژی کشور می باشد. پیام ساختمان: وضعیت فعالیت های اقتصادی در بخش ساختمان از گذشته تا حال را چگونه ارزیابی می کنید؟ در دهه اول انقلاب با توجه به بروز جنگ و نگاه ویژه به شعار استقلال که بیشتر با دست یابی به خودکفایی دنبال می شد به تدریج بنگاه های کوچک و متوسط در حوزه انرژی و صنعت ساختمان در بخش های تولیدی و خدمات مشاوره ای و فنی و مهندسی و پیمانکاری شکل گرفتند و انتقال تکنولوژی در بخش هایی که نیاز به تکنولوژی بالا داشتند به ضرورت انجام پذیرفت . در دهه دوم بین سال های 70 تا 80 و با توجه به توان و ظرفیت ایجادشده در بخش های مهندسی ، تولیدی و پیمانکاری کشور تولیدات داخلی در تولید محصول و خدمات فنی مهندسی جایگزین واردات شد .به گونه ای که در صنعت آب و برق در بخش های تولید و انتقال و توزیع تا حدود بالای 90 درصد خودکفا شدیم و پروژه های بزرگ تماماً توسط شرکت های داخلی انجام شد . در بخش راه و ساختمان نیز شرکت های داخلی که دهه 40 و 50 حدود 50 درصد خودکفا بودند در دهه های 60 و 70 تقریباً صد در صد خودکفا شدند. به نحوی که صنعت ساختمان و انرژی توانست در دهه 70 بیشترین ارزش افزوده را در اقتصاد ملی شکل داده و بیشترین اشتغال زایی را ایجاد نماید و تا حد قابل توجهی به اهداف خودکفایی دست پیدا کردیم. پیام ساختمان: صدور خدمات فنی و مهندسی چه شرایطی داشته است ؟ در کشور ما در دهه سوم یعنی بین سال های 80 و 90 فضای صادراتی در حوزه خدمات فنی و مهندسی شکل گرفت ولی رشد آن بسیار کند بود. بزرگ ترین دلیل رشد کند صادرات این صنعت، روزمرگی اقتصاد و عدم توجه به اجرای برنامه های چهارم و پنجم توسط دولت بوده است. قرار بود در این دوره که دوره یکسان سازی نرخ ارز بود، نرخ ارز سالیانه معادل تورم داخلی منهای تورم خارجی تعدیل شود تا مجدداً دچار مشکلات ناشی از پایین نگه داشتن نرخ ارز نشویم که متأسفانه تعدیل نشد و بنگاه های ما در صنعت ساختمان علیرغم اینکه در حدود 50 کشور مشغول اجرای پروژه بودند به جای اینکه پروژه های بزرگ تری را بگیرند به تدریج توان رقابت خود را با شرکت های خارجی از دست دادند.مشروح کامل مصاحبه را در شماره 172 نشریه بخوانید.