مروارید دوباره می درخشد

گروه معماری و دکوراسیون: کاخ مروارید کرج که پس از 10 سال به حکم دادستانی به سازمان میراث فرهنگی واگذار شده است، حال و روز بسیار بدی دارد. آنچه این روزها مردم هنگام بازدید از این مجموعه تاریخی میبینند، چیزی جز لاشه یک بنا نیست. بیشتر بخش های آن دچار آسیب های جدی شده، سقف نم برداشته، جداره و تزیینات سردرها کنده شده، درهای آن شکسته، آب روی باغ بسته شده و درختان نادر آن زرد شده اند. با این وجود مدیران میراث فرهنگی البرز وعده ساماندهی و باز کردن درهای آن برای همیشه به روی مردم را میدهند. این بنا هم قدمت کاخ های سعدآباد و نیاوران بوده اما امروز پله های آن شکسته، سقف های آن نم برداشته و تزیینات سردرها کنده و تکه تکه شده است. بنایی هم که برای فرزند شمس ساخته شده بود و حالا ساختمان مدیریت نام دارد، با ام دی اف پوشانده شده و به شکل بسیار نامناسبی تغییر شکل داده است. در این مجموعه حتی آب روی باغ بسته شده به طوری که بیشتر درختان آن خشک شده است. درختان و گیاهان نادری که اگر چه به دست عاملان حکومت سابق جمع آوری شده بودند اما میتوانستند بعد از انقلاب در اختیار مردم قرار بگیرند. حالا تنها دل خوشی مردم برای زنده کردن این مجموعه تلاش های مدیران میراث فرهنگی استان البرز است تا شاید بار دیگر این مجموعه به مردم تعلق گیرد. مردم تشنه آگاهی از وضعیت این بنا هستند، شاید برای همین است که وقتی خبرنگاران برای بازدید به کاخ مروارید آمده اند و فرزان احمد نژاد، کارشناس و مسئول دفتر مدیرکل اداره میراث فرهنگی کرج میخواهد توضیحاتی درباره این بنا بدهد، آن چنان ازدحامی شکل میگیرد که باورکردنی نیست. مدیر کل میراث فرهنگی البرز وقتی در برابر این پرسش قرار میگیرد که چه برنامه ای برای ساماندهی کاخ در نظر گرفته شده، از پاکسازی سه هفته ای این مجموعه میگوید، اینکه تنها وقت کرده اند زباله ها را از اینجا خارج کنند و چوب ها را از جلوی درهای شیشه ای برداشته و میزهای شکسته را جمع آوری کنند. وی از مرمت های اضطراری میگوید و اینکه چهار ماه دریاچه آب نداشته و چون پمپاژ فضای سبز از طریق دریاچه انجام میشده، بیشتر چمن ها و تعدادی از درختان زرد شده اند. عبیدی از اینکه شرایط اینجا برای بازدید مهیا نیست، متأسف است و میگوید که اینجا به درخواست بسیاری از مردم باز شده و این وضعیت در شأن مردم ایران نیست. او میگوید بیشتر مردم از دیدن وضعیت کاخ متأثر شده اند چرا که این مردم فرهنگ دوست هستند، بیشتر آنها خواستار همکاری با سازمان میراث فرهنگی هستند و گفته اند که اگر در حوزه کشاورزی نیاز به نیرو داشته باشیم حتی بیایند و بیل بزنند. عبیدی از پیگیریهای اداره میراث فرهنگی در زمینه حقوقی خبر میدهد و اینکه قرار است آقای نظام عامری تنها شاگرد ایرانی رایت از این بنا بازدید کرده و در صورت توافق مرمت و بازسازی آن را به عهده بگیرد. با این وجود همه چیز از این به بعد بستگی به اعتبارات دارد. عبیدی میگوید که اگر اعتبارات سال 93 خوب و به موقع باشد، نزدیک سه سال مرمت و ساماندهی این مجموعه طول میکشد. کاخ در روز آخر هفته موزه ها بار دیگر بسته شده تا اداره کل میراث فرهنگی به ساماندهی اضطراری این مجموعه بپردازد و بعد از 14 روز دوباره برای هفته صنایع دستی باز میشود. به گفته عبیدی وضعیت اشیایی که در این بنا بودند، همچنان در حال پیگیری است. بر اساس توضیحات احمد نژاد، کارشناس میراث فرهنگی البرز، شمس که بیماری آسم داشت این محل را برای زندگی انتخاب کرده و این کاخ را در زمینی به وسعت 111 هکتار با 2500 متر زیربنا ساخته است. سالن طلایی بار، دفتر مخصوص شمس، سالن پذیرایی، سالن سینما، سالن بیلیارد، استخر، آب نما، محل نگهداری پرندگان کمیاب، اتاق های خواب و ... از جمله دیدنیهای این کاخ به شمار می رود. یکی از مهم ترین بخش های این کاخ اتاق صدف است که دارای تزئینات مختلفی بوده است، بخصوص نمای بیرونی آن که به صورت حلزونی شکل ساخته شده است. در طراحی فضای بیرونی دریاچه کوچکی از سه طرف کاخ را احاطه کرده و به زیبایی آن افزوده است. مردم امیدوارند با همت سازمان میراث فرهنگی این کاخ احیا شود. آیا این امیدواری چشم انداز روشنی دارد؟ آینده همه چیز را روشن میکند.