صنعت ساختمان از معدود صنایعی است که تاثیر غیرقابل انکار و چشمگیری بر اقتصاد کشور دارد. برای اینکه تصویر روشنی از صنعت ساختمان و جایگاه آن در اقتصاد ارایه شود کافی است برخی از ویژگی های اختصاصی آن را به شرح ذیل مرور شود:
- بیش از یک سوم اقتصاد کشور متاثر از صنعت ساختمان باست که حدود 33 درصد اقتصاد ایران را تشکیل می دهد.
- بیش از 12 درصد از اشتغال کشور از طریق حضور شاغلان در صنعت ساختمان شکل می گیرد.
- بیش از 1400 شغل و حرفه مرتبط با صنعت ساختمان در چرخه اقصاد کشور درگیر هستند.
- حدود یک سوم از تقریبا 25 میلیون خانوار کشور با عنوان مستاجران، ظرفیت قابل توجهی برای رونق و سامان یابی صنعت ساختمان و مسکن به حساب می آیند.
- حدود 500 هزار مهندس ساختمان تحت مجموعه سازمان نظام مهندسی در گروه های هفتگانه رشته های تخصصی ساختمان ظرفیت کم نظیری را برای شکوفایی صنعت ساختمان چه در درون و چه در بیرون از ساختمان به وجود آورده اند.
- سازمان نظام کاردانی با حدود 70 تا 80 هزار کاردان در سراسر کشور ظرفیت دیگری برای صنعت ساختمان محسوب می شوند.
- انبوه سازان با کمیت حدود 5 تا 8 هزار نفری در کانون سراسری انبوه سازان ظرفیت منحصر به فردی برای صنعت ساختمان در داخل و خارج کشور محسوب می شوند.
- مشاوران املاک با بیش از 125 هزار مشاور دارای مجوز و تعدادی فاقد مجوز جمعیت نیم میلیون نفری کشور را از قبل واسطه گری و خرید و فروش مسکن در صنعت ساختمان به نان و نوا می رسانند.
- پیمانکاران
- انجمن های صنفی کارفرمایی
- کارگران ساختمانی
- تعاونی های مسکن
بیش از یک سوم اقتصاد کشور متاثر از صنعت ساختمان باست که حدود 33 درصد اقتصاد ایران را تشکیل می دهد. بیش از 12 درصد از اشتغال کشور از طریق حضور شاغلان در صنعت ساختمان شکل می گیرد. بیش از 1400 شغل و حرفه مرتبط با صنعت ساختمان در چرخه اقصاد کشور درگیر هستند. حدود یک سوم از تقریبا 25 میلیون خانوار کشور با عنوان مستاجران، ظرفیت قابل توجهی برای رونق و سامان یابی صنعت ساختمان و مسکن به حساب می آیند. حدود 500 هزار مهندس ساختمان تحت مجموعه سازمان نظام مهندسی در گروه های هفتگانه رشته های تخصصی ساختمان ظرفیت کم نظیری را برای شکوفایی صنعت ساختمان چه در درون و چه در بیرون از ساختمان به وجود آورده اند. سازمان نظام کاردانی با حدود 70 تا 80 هزار کاردان در سراسر کشور ظرفیت دیگری برای صنعت ساختمان محسوب می شوند. انبوه سازان با کمیت حدود 5 تا 8 هزار نفری در کانون سراسری انبوه سازان ظرفیت منحصر به فردی برای صنعت ساختمان در داخل و خارج کشور محسوب می شوند. مشاوران املاک با بیش از 125 هزار مشاور دارای مجوز و تعدادی فاقد مجوز جمعیت نیم میلیون نفری کشور را از قبل واسطه گری و خرید و فروش مسکن در صنعت ساختمان به نان و نوا می رسانند. پیمانکاران انجمن های صنفی کارفرمایی کارگران ساختمانی تعاونی های مسکن ... و آخرین حلقه از حلقه های زنجیره صنعت ساختمان اتاق تعاون است که با برگزاری نمایشگاه بین المللی صنعت ساختمان بودجه و هزینه های یکساله خود را از محل منابع حاصل از درآمد نمایشگاهی پوشش می دهد.
موارد فوق البته برخی از صنایع و حرف مرتبط با صنعت ساختمان است که جهت تقریب اذهان با جایگاه و اهمیت این صنعت به آنها اشاره شد و مابقی صنایع مرتبط با صنعت ساختمان بسان کوه یخی هستند که فقط بخش کوچکی از آن قابل مشاهده است و بخش اعظم آن در زیر آب پنهان است.
پس از اشاره به شمولیت و دربرگیرندگی صنعت ساختمان همزمان با برگزاری هیجدهمین دوره نمایشگاه بین المللی ساختمان سئوالاتی به ذهن هر فعال ساختمانی یا هر کدام از اعضای مشمول موارد فوق متبادر می شود که لازم می نماید به برخی از آنها تیتروار پرداخته شود:
از ظرفیت نمایشگاهی که عنوان «بین المللی» را با خود یدک می کشد چه مقدار برای اتصال صنعت ساختمان داخل با خارج از کشور استفاده شده است؟
برای اجتناب از طرح کلی سئوال ، به طور مشخص سئوال می شود: از قبل برگزاری نمایشگاه بین المللی ساختمان که همواره بیش از صدها شرکت خارجی در آن حضور می یابند، صنعت ساختمان کشور چه مقدار محصولات و کالاهای داخلی به بازارهای جهانی عرضه کرده است؟
- اگر جواب مثبت است ارز حاصل از صادرات محصولات ساختمانی داخلی چه مقدار بوده است؟
- و یا از قبل صدور کالاهای ساختمانی تولید داخل، چه رونق های مالی، کاری و اشتغالزایی در حرف مرتبط با صنعت ساختمان ایجاد شده است؟
معمولا متولیان نمایشگاه ساختمان برای جذب فروشندگان و تولیدکنندگان محصولات ساختمانی جهت حضور در نمایشگاه از اهداف و القاب متعددی استفاده می کنند که از آن جمله است؛ برقراری ارتباط بین مصرف کننده و تولیدکننده؛ مشخص شدن توانمندی های صنعت موردنظر شرکت کننده یا حضور یابنده در نمایشگاه برای همگان؛ انتقال دانش و فن آوری بین مشارکت کنندگان در نمایشگاه و تبادل تجاری؛ کاهش رکود مسکن و هزینه؛ ارائه جدیدترین فن آوری ها؛ کاهش مصرف انرژی؛ تولید مسکن ارزان قیمت در کشور؛ مقاوم سازی ساختمان ها؛ جذب سرمایه گذاری خارجی در بخش مسکن؛ کاهش رکود اقتصادی و...
اما اینکه برگزارکنندگان نمایشگاه بین المللی صنعت ساختمان به چه بخشی از اهداف تبلیغی خود دست یافته اند، همچنان بی پاسخ مانده است، چرا که علیرغم پیگیری و پرسش از متولیان نمایشگاه تاکنون آمار خاصی که نشان دهد بین مصرف کننده و تولیدکننده چه ارتباطی برقرارشده و از ارتباط بین این دو، چه منابع و منافعی عاید صنعت ساختمان کشور شده است، ارایه نشده است.
یا اینکه آیا هنوز موعدش نرسیده است که متولیان محترم نمایشگاه ساختمان از «جذب سرمایه گذار خارجی در بخش مسکن» در طول هفده دوره گذشته نمایشگاه ساختمان آمار ارایه دهند؟
یا از قِبَل برگزاری نمایشگاه های ساختمانی سال های گذشته در کشور چقدر «مسکن ارزان قیمت»، تولید شده است؟
جدیدترین فن آوری های ارائه شده در نمایشگاه های قبلی دارای چه کمیتی بوده اند و هرسال نسبت به سال پیش چند درصد رشد مثبت و یا منفی داشته اند؟
در رابطه با تحقق یا عدم تحقق سایر اهداف برگزارکنندگان نمایشگاه صنعت ساختمان سؤالات زیادی قابل طرح است، اما یک سؤال مرتبط تر اینکه؛ میزان تبدیل سرمایه های خرد به سرمایه های بزرگ بخش تعاون - یکی از اهداف برگزارکنندگان نمایشگاه ساختمان - چه مقدار و چه میزان بوده است؟ آیا اصلا در دوره های گذشته برگزاری نمایشگاه های ساختمانی، تعاونی ها از جمله تعاونی های مسکن زیر مجموعه اتاق تعاون- متولی برگزاری نمایشگاه بین المللی ساختمان- سهمی در حضور در نمایشگاه داشته اند یا نه؟
سؤال مهمتر دیگر، حضور نیافتن وزارتخانه متولی صنعت ساختمان (راه و شهرسازی) در نمایشگاهی با عنوان ساختمان است! دلایل زیادی برای چرایی عدم حضور وزیر و وزارتخانه راه و شهرسازی در نمایشگاه صنعت ساختمان مطرح کرده اند که مهمترین دلیل را انتفاع مالی متولیان فعلی و عدم انتفاع وزارتخانه از درآمدهای نجومی حاصل از فروش غرفه عنوان کرده اند.
عدم تأیید محصولات ساختمانی عرضه شده در نمایشگاه به لحاظ استاندارد بودن یا نبودن را نیز یکی دیگر از دلایل عدم حضور وزارتخانه راه و شهرسازی در نمایشگاه صنعت ساختمان عنوان کرده اند؛ اما چه این دو باشد و چه دلایل دیگر، چرا در طول چند سال گذشته نسبت به حل و فصل این معضل اقدام نشده است؟
با تمام این اوصاف، انتظار می رود در شرایط حساس کنونی کشور که دشمن همچون همیشه در کمین نشسته است، متولیان برگزاری نمایشگاه ساختمان همچنین مسئولان اجرایی این حوزه در نمایشگاه بین المللی ساختمان تهران که بزرگ ترین رویداد ساختمانی و نمایشگاهی در ایران به شمار می آید، مهربانانه گردهم آیند و با غنیمت شمردن فرصت نمایشگاهی و استفاده از ظرفیت تمام فعالان ساختمانی در راستای تحقق اهداف مدنظرشان در برگزاری نمایشگاه بین المللی صنعت ساختمان، نسبت به حل و فصل مشکلات ساختمانی و اقتصادی کشور بخصوص ساماندهی وضعیت ناگوار ایجاد شده برای مستاجران اقدام عملی انجام دهند.