ترامپ و بازار مسکن ایران

به دنبال انتخاب غیرمنتظره ترامپ به عنوان رئیس جمهور اولین اقتصاد جهان، بازارهای سهام، طلا، ارز و نفت دچار شوک شدند اما برخی کارشناسان می گویند طول عمر هیجان ایجادشده در این بازارها نمی تواند به بازار مسکن برسند. نفع بازار های نقد شونده بااین وجود کارشناسان دو پیش نمایش را بعد از قدرت گرفتن ترامپ در آمریکا برای بخش مسکن متصور می شوند. اولین نظریه این است که ترامپ مواضع تند خود را تعدیل کند و اجازه دهد تا اقتصاد جهانی همچون پروژه های املاک و تجاری گام های لرزان رو به رشد خود را طی کند. دومین نظریه نیز که بعید به نظر می رسد این است که ترامپ بر مواضع تند و جنگ طلبانه خود اصرار ورزد و در این صورت بازارهای املاک در کشورهای جهان به دلیل ماهیت غیرنقدشونده خود در شرایط اضطرار دچار سقوط خواهد شد. در اولین روز پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، شاخص کل بازار سهام ایران با 8/1 درصد ریزش به میزان 1460 واحد سقوط کرد و از 79 هزار و 871 واحد به 78 هزار و 412 واحد رسید. این میزان سقوط در شاخص کل بازار سرمایه آن هم تنها به فاصله چند ساعت از اعلام نتایج انتخابات در آمریکا، به گفته کارشناسان بازار سرمایه، ریزشی کم سابقه و شدید محسوب می شود. همچنین قیمت دلار از سه هزار و 637 تومان به محدوده سه هزار و 660 تومان افزایش یافت. نرخ طلا نیز در بازارهای جهانی با افزایش حدود پنج درصدی همراه شد. شاخص نفت و گاز اروپا نیز2/2 درصد کاهش یافت که منعکس کننده کاهش شدید قیمت های نفت بود. بااینکه این صعودهای انتخاباتی به سرعت فروکش کرد و بازارهای سرمایه ای تا حدودی متعادل شد، اما اقدامات جنگ طلبانه احتمالی ترامپ می تواند موازنه را به نفع بازارهای نقد شونده طلا و ارز و به ضرر بازارهای سرمایه ای و مسکن تغییر دهد. در این صورت رکود بخش مسکن در ایران می تواند ادامه پیدا کند؛ احتمالی که کارشناسان آن را بعید می دانند. مسکن در انتظار بخش مسکن از ابتدای سال جاری در تهران صعود ملایمی را در معاملات تجربه کرده و پیش بینی رئیس اتحادیه مشاوران املاک این است که این روند به شهرستان ها نیز تسری یابد. البته تعداد معاملات مسکن کل کشور تقریباً در تمام ماه ها نسبت به مدت مشابه سال قبل نصف شده است. در شرایطی که فعالان حوزه مسکن انتظار می کشند تا این بخش از رکود خارج شود، انتخاب ترامپ معادلات را مقداری به هم زد؛ بخصوص که او واکنش های منفی نسبت به برجام داشته است. همچنین مواضع ضدونقیض ترامپ در خصوص سیاست خارجی نشان می دهد، بی برنامگی او بازارهای دیرباز ده همچون مسکن را در هیجان و انتظار باقی خواهد گذاشت. تأثیری ایجاد نمی کند یک کارشناس اقتصاد مسکن با اشاره به اینکه معمولاً بازار مسکن به دلیل ماهیت ویژه خود همواره با تأخیر زمانی چندماهه نسبت به بازارهای باقابلیت نقد شوندگی سریع از تحولات مهم سیاسی و اقتصادی تأثیر می پذیرد، خاطرنشان کرد: طول عمر هیجان ایجادشده در بازار طلا و بورس به اندازه ای نیست که دامنه آن به بازار مسکن کشیده شود؛ به عبارت دیگر عمر این هیجانات به حدی نیست که بتواند در طول زمان در بازار مسکن تأثیر محسوسی ایجاد کند. سلمان خادم المله اظهار کرد: تغییر محسوس قیمت در بازار مسکن تحت تأثیر این نوسانات منتفی است. این در حالی است که پیش بینی می شود سایر بازارهای موازی مسکن نیز باگذشت چند هفته به حالت تعادل برگردند. ضمن اینکه محتمل ترین اثر بلندمدت انتخابات آمریکا می تواند در شکل افزایش نسبی درآمدهای نفتی و تأثیر آن بر بازار مسکن بروز کند. وی توضیح داد: با توجه به اظهارات قبلی دونالد ترامپ در مورد عربستان سعودی، اگر رابطه آمریکا با این کشور در قالب روابط سخت گیرانه بازتعریف شود می تواند در افزایش درآمدهای نفتی ایران تأثیر بگذارد و ازآنجاکه همواره افزایش درآمدهای نفتی یکی از عوامل فرا بخشی ایجاد رونق و به خصوص تغییر قیمت در بازار مسکن محسوب می شود، بازار مسکن کشور می تواند از این ناحیه تحت تأثیر قرار بگیرد. فرصتی برای برجام همچنین یک عضو هیئت مدیره انجمن انبوه سازان گفت: انتخاب ترامپ به عنوان رئیس جمهور ایالات متحده به دلیل تمرکز او به داخل آمریکا و خودداری احتمالی از نزاع های بین المللی فرصتی را به ایران می دهد تا در شرایط پسابرجام اقتصاد خود را شکوفا کند و بخش مسکن را از رکود درآورد. محمدمهدی مافی اظهار کرد: انتخاب ترامپ ابتدا سریعاً بر روی بازارهای بورس، طلا و نفت تأثیر گذاشت، اما اثر این انتخاب بر بازار املاک در کشورهای مختلف دیرتر خود را نشان می دهد؛ زیرا این بازار تحت تأثیر اقتصاد کلان قرار دارد و به دنبال آن حرکت می کند. وی افزود: در شرایطی که احتمالاً ترامپ به دلیل روحیه اقتصادی، توجه خود را به رقابت اقتصادی با اروپا و چین معطوف خواهد کرد، فرصت استفاده از فضای پسابرجام برای ایران مهیا می شود و می تواند یکی از اهداف اقتصادی خود در سال 1405 یعنی رساندن انتظار خانه دار شدن افراد جامعه از 12 به هشت سال را محقق کند. مافی با اشاره به افزایش تقاضای سرمایه گذاری خارجی در بخش مسکن گفت: در شرایط پسابرجام شرکت های خارجی متعددی برای سرمایه گذاری در بخش ساختمان در ایران اعلام آمادگی کردند که امیدواریم گام های عملی این همکاری در سال آینده برداشته شود. هم اکنون شرایط برای رونق بخشی مسکن فراهم شده است. در طی 5/3 سال گذشته تورم حدود 15 درصد بود و قیمت مسکن ثابت ماند. به بیان دیگر قیمت مسکن حدود 55 درصد کاهش یافت و ازنظر اقتصادی، زمان برای رونق بخشی مسکن مهیا است. به گفته مافی، هم اکنون فقط نیاز به شرایط روانی و تصور بازار بهتری از سوی مصرف کننده و تولیدکننده داریم که نتیجه انتخابات آمریکا می تواند این شرایط روانی را ایجاد کند. اینکه مردم فکر کنند آینده بهتری وجود دارد باعث می شود که مصرف کننده و تولیدکننده برای ورود به بازار مسکن تشویق شوند.