عوامل تاثیرگذار بر بازار انرژی جهان

بازار انرژی جهان در ماه های اخیر به دلیل کش وقوس هایی که در اوپک ایجاد شد، به شدت نوسان داشته و دارد. بازرگانان می گویند که مشکل قیمت ها به دلیل بر هم ریختن توازن عرضه و تقاضا بوده و در پی افزایش تولید در آمریکا و در اوپک ایجاد شده است. اما واقعیت این است که امور متعدد دیگری بر بازار انرژی جهان تأثیرگذار بوده اند. یکی از این عوامل، رکود اقتصادی در چین بوده است زیرا صنایع و کارخانه های چین همچون قبل فعال نیستند، طبیعتا تقاضا برای نفت هم پایین می آید و تقاضای پایین و تولید بالا سبب این کاهش قیمت می شود. هم اکنون مدتی است که چین دچار رکود اقتصادی شده و حمل ونقل و تقاضای گازوییل کاهش یافته، به تبع آن بازار انرژی جهان که به دلیل قطب بودن چین تحت تأثیر آن قرار دارد، دستخوش نوسان شده است. در همین حال تحلیلگران دیگری اعتقاد دارند اختلافات میان تولیدکنندگان بزرگ نفت همچون ایران، عربستان و روسیه عدم مدیریت در بازار انرژی را سبب شده است و چنانچه این کشورها بتوانند در مقدار تولید خود به یک نگاه مشترک برسند، بسیاری از نوسانات بازار انرژی رفع خواهد شد. بازار بورس سنگاپور سه شنبه هفته گذشته گزارش داد: دورنمای تشنج زدایی میان ایران و عربستان به عنوان دو تولیدکننده بزرگ نفت در جهان، یکی از امیدها برای تثبیت بازار انرژی در جهان به شمار می رود. هم اکنون در شرایط حساسی که وجود دارد، عربستان و عراق باید به موضوع فریز تولید توجه کنند و بدانند فریز تولید به هیچ وجه به معنای قطع تولید نیست. این در حالی است که پاول مولخانو، معاون و تحلیلگر انرژی در موسسه ریموند جیمز پیش بینی کرد: شیب تقاضا به آرامی بالا می رود و قیمت های نفت در پایان سال جاری میلادی به 60 دلار در هر بشکه خواهد رسید زیرا کشورهای تولیدکننده به توافقی منطقی در مورد سهم تولید می رسند. اگرچه طبق گزارش اداره اطلاعات انرژی در آمریکا، ذخایر نفت خام این کشور در بالاترین مقادیر خود در این زمان از سال قرار دارد اما در میانه سال، زمانی که قیمت ها بازیابی شوند، ذخایر هم مسیر خود را خواهند یافت. طبعا ما از 100 دلار صحبت نمی کنیم. قیمت ها دیگر به 100 دلار نخواهد رسید ولی طیف 50 تا 60 دلار به دست خواهد آمد. این شبکه خبری در بخش دیگری از تحلیل بازارهای انرژی جهان آورده است: وضع موجود در بازار انرژی را عربستان سعودی تحمل نخواهد کرد و در چند سال آینده ورشکسته خواهد شد. رویه کنونی قیمت های نفت خسارت خود را بر تمام بازارهای عربستان برجا نهاده و سبب تخریب های زیادی شده است. این تخریب ها تا جایی پیش رفته که عربستان درصدد برآمده است سهم هایی از شرکت عظیم آرامکو (شرکت دولتی نفت این کشور) را به فروش برساند. تحلیلگران سی ان بی سی اعتقاد دارند طرح فریز تولید بر معیار ماه ژانویه هم نتوانست کمک زیادی به بزرگ ترین تولیدکننده نفت بکند و این کشور آرام آرام تا سال 2018 در ورطه ورشکستگی فرو خواهد رفت. سی ان بی سی برای اثبات نظریه خود در مورد ورشکستگی عربستان، به نقل از سایت صندوق بین المللی پول آورده است: بسیاری از کشورهای وابسته به نفت در پی افت قیمت این حامل انرژی در بازارهای جهان برای متعادل کردن بودجه خود دچار اشکال شدند. ملت های ثروتمند مانند قطر و کویت دچار مشکلات زیادی نشدند و در عوض لیبی گرسنه تر شد و بیشتر به ورطه جنگ داخلی فرورفت. اگر لیبی بخواهد بودجه خود را متوازن کند، نفت باید بشکه ای 269 دلار در هر بشکه به فروش برسد. عربستان جایی در این میان است: ملتی پایدار با پشتوانه ای به اندازه دارایی ها؛ اما بیشتر این پایداری و ثبات با مشاغل دولتی و هزینه های سخاوتمندانه عمومی خریداری شده و حالا که قیمت ها پایین آمده است این کشور باید به ذخایر ارزی خود دست ببرد تا بتواند این اختلاف بودجه را تأمین کند و این خبر خوبی برای عربستان سعودی نیست. البته این تحلیل بر پایه آن است که هیچ تغییرات اقتصادی بزرگ دیگری برای عربستان پیش نیاید و قیمت های نفت نیز پایین بماند. آنچه مسلم است، بودجه سال جاری در عربستان نسبت به سال قبل 14 درصد کاهش یافته است و طبیعتا در سال جاری میلادی این کشور دچار کسری بودجه خواهد شد. سی ان بی سی در نهایت نوشت: ایران به عنوان یکی از مهم ترین تولیدکنندگان نفت در ماه های اخیر وارد این بازار شده و روزانه 2.8 میلیون بشکه در روز نفت تولید می کند. اگرچه اقتصاد آسیا در وضعیت خوبی قرار ندارد، اما سیاست های جدید در ایران این انتظار را ایجاد کرده است که بتواند با به کارگیری دیپلماسی و رفع اختلاف نظرها با عربستان، سهم تولید هر کشور را به سطح مطلوب برساند و در آن سطح حفظ کند. هم اکنون گذشت زمان تنها عاملی است که بازار انرژی و به ویژه بازار نفت را به تعادل موردنظر خواهد رساند.