میراث معماری اسلامی در اروپا

کد مطلب: 3614 مسجد جامع شهر کلن آلمان یک نماد مهم معماری مدرن اسلامی در اروپاست. ازآنجاکه اسلام دومین دین بزرگ اروپا محسوب میشود، مسلمانان اروپایی و به ویژه آلمانی با دشواریهای فراوانی توانستند مجوز ساخت این مسجد را از شورای شهر کلن دریافت کنند زیرا مسیحیان تندرو در کشور آلمان آن را نشانه ای برای قدرت گرفتن مسلمانان در اروپا تلقی کرده و تهدیدی برای مسیحیت میدانستند.این مسجد که از معماری بینظیر برخوردار است و معماری آن در سبک معماری مدرن میگنجد، از سوی اتحادیه اسلامی ترکیه در امور مذهبی ساخته شده و آرشیتکت آن پل بوهم (Paul Bohm) معمار مشهور آلمانی است که در ساخت کلیسا معروفیت دارد. مسجد جامع کلن که با سبک معماری عثمانی طراحیشده، دارای یک گنبد بزرگ و دو مناره است و دیوارهای آن شیشه ای می باشد. بوهم برای این مسجد طراحی داخلی چندانی انجام نداده و قرار است مسلمانان بعدها درباره طراحی داخلی آن تصمیم گیری نمایند.این مسجد دارای یک کتابخانه مبسوط اسلامی نیز است. ساخت این مسجد 4500 مترمربعی 15 تا 20 میلیارد یورو هزینه برداشته که بخش اعظم هزینه آن را بخش امور مذهبی دولت ترکیه پرداخت کرده و البته 884 شورای اسلامی نیز برای ساخت آن کمک هایی ارائه کرده اند.ورودی مسجد در طبقه همکف قرار دارد. در طبقه زیرزمین، سالن های سخنرانی و فضای اقامه نماز در طبقه بالا میباشند. در مرکز مسجد یک آب نما قرار داده شده تا دو سطح را به هم ارتباط داده و فضای خوشایندی ایجاد نماید. مسجد دارای دیوارهایی است که مسطح به نظر میرسند اما در مرکز گنبد را میسازند. به گفته سخنگوی اتحادیه اسلامی ترکیه، دیوارهای شیشه ای این مسجد حسی از باز بودن را به نمازگزاران و بازدیدکنندگان از این مسجد میدهد. پل بوهم معمار این مسجد هم درباره ایده باز بودن در این مسجد تأکید کرده است که یک راه پله از خیابان به داخل مسجد باز بودن آن را بیشتر نمایان میکند و این حس خوبی است که همه انسان ها دریافتشان از مسجد این باشد که میتوانند به راحتی وارد آن شوند.نوربرت نوسبام استاد تاریخ دانشگاه کلن از این مسجد به عنوان نقطه عطف برای معماری دینی نام برده است. ارتفاع 55 متری مناره های مسجد جامع کلن مورد اختلاف شدیدی میان سازندگان مسجد و مسیحیان تندرو بود زیرا مسیحیان ادعا میکردند که ارتفاع مناره ها بیش از آن چیزی است که در طرح ها بوده و این ارتفاع ممکن است کلیسای جامع و مشهور شهر را تهدید کند. کلیسای جامع شهر کلن در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار دارد و یکی از شاخصه های مهم این شهر محسوب میشود. مسجد جامع کلن علیرغم دشواریهای متعدد و سنگ اندازیهای بسیاری از مقامات و مسیحیان تندرو توانست در شهر کلن ساخته شود و هم اکنون یکی از مظاهر مهم معماری اسلامی در اروپا به شمار میرود. این در حالی است که برخی مسلمانان انتقادهایی را ازلحاظ معماری به این بنا دارند. این منتقدین اظهار میدارند که شکل سنتی و اسلامی گنبد در این مسجد تغییر داده شده و معمار آن میبایست شکل اصلی گنبد را در این بنا حفظ میکرد. این منتقدین درحالیکه تنوع در طرح های معماری را امر پسندیده ای دانسته اند، اما شکل گنبد را در دین اسلام و معماری اسلامی، مهم تر از آن تلقی کرده اند که بتوان در آن تغییراتی ایجاد کرد.لازم به ذکر است؛ حدود سه میلیون مسلمان در آلمان زندگی میکنند و 206 مسجد بزرگ و 2600 مسجد کوچک در این کشور وجود دارد. در شهر کلن 12 درصد جمعیت شهر مسلمان هستند و مسجد جامع مذکور ظرفیت حدود 2000 نمازگزار را دارد. کلن در جریان جنگ جهانی دوم بمباران شد و هرگز ازنظر معماری به حالت سابق خود بازنگشت اما مسجد کلن با معماری مدرن و خاصش، در کنار کلیسای جامع کلن از جلوه های معماری هستند که در این شهر به یادگار مانده اند. این مسجد یکی از مراکز دیدنی آلمان و جاذبه های گردشگری کلن به شمار میرود.