شورا عزم جدی برای مقابله با تخلفات ندارد

تهران و اطراف آن مدت هاست تبدیل به کارگاه های بزرگ ساختمانی و جولانگاه بسازوبفروش ها و برج سازان شده است. ابر و باد و مه و خورشید و فلک هم دست به دست هم داده اند تا برخی با عبور از لایه های قوانین شهری، باغ ها و فضاهای سبز پایتخت را ویران کنند. آنطور که پیداست، مسئولان امر نیز طرح مؤثر و قاطعی برای حمایت از حفظ این محدوده های شهری ندارند که به راحتی اجازه میدهند تا دست تجاوز به سوی قوانین شهرسازی دراز شود. به گزارش پیام ساختمان، طبق آمار اعلام شده، بیش از 5000 هکتار از باغ های پایتخت در 20 سال گذشته از بین رفته و این روزها تخریب این باغ ها تبدیل به یکی از داغ ترین موضوعات در محافل مردمی و مسئولان و البته شورای شهر شده است. به دنبال آن هشدارهای جدی و بعضاً هم در حد تذکر به شهرداری است که آن هم به یک پاسخگویی ساده، یا انتشار یک گزارش خلاصه میشود. اما آنچه در این بین مهم است شهری است که به دلیل نابودی هرروزه باغ ها و فضاهای سبز آن در فقر و بحران به سر میبرد. نمونه های این دست اندازی به محدوده های سبز شهر تهران نه تنها کم نیست، بلکه اگر به آنها پرداخته شود، مثنوی هفتاد من کاغذ میشود.تذکرات بیپاسخ شورای شهر یکی از نمونه های اخیر، خشک شدن درختان باغ توتستان خیابان ستارخان است که دراین باره شورای شهر تذکری جدی به شهرداری تهران داد. رحمت الله حافظی، رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران در صحن علنی شورا اسلایدهایی از روند نابودی در باغات و فضای سبز شهر تهران در منطقه 2 شهرداری ارائه کرد و از نابودی درختان 80 ساله باغ ستارخان خبر داد. این در حالی است که از سال 90 از شهردار منطقه خواسته شده این باغ تملک و آبیاری شده و با کسانی که درختان را از بین میبرند برخورد شود اما نه تنها شهرداری اقدامی نکرده بلکه با درخواست صدور پروانه ساخت در محل آن موافقت شده و پاسخ نهایی شهرداری نیز این بوده که « نمیتوانستیم ورود پیدا کنیم » !در این زمینه رئیس کمیته محیط زیست شورای شهر میگوید: باید یک عزم جدی برای نجات باغ های تهران از سوی شهرداری وجود داشته باشد که متأسفانه این عزم دیده نمیشود . باغ دیگری نیز در خیابان گل ها در ستارخان و پشت مترو طرشت واقع شده که به باغ «انار» مشهور است و شرایط نگران کننده ای دارد. محمد حقانی، از قول نگهبان باغ می گوید: «دو سال پیش مالک باغ آمده و کلید را از او گرفته و گفته دیگر لازم نیست اینجا را آب بدهید. چند روز بعد هم آمده و اکثر درختان را قطع کرده است». الآن این باغ بزرگ و زیبا هم در حال تخریب است. حقانی میافزاید: یک اشکال عمده در این راه، خود طرح تفصیلی تهران است چون در این طرح پهنه G (فضای سبز) دیده نشده است. این به آن معناست که به مالکین باغ ها میگوید شما میتوانید به راحتی باغ ها را تخریب کنید و جای آن برج بسازید. برای همین است که به نظر میرسد طرح تفصیلی یک طرح پولساز است تا طرح شهری. شما به همین مصوبه برج باغ ها نگاه کنید. چقدر از باغ های تهران را از بین برده است. گیریم که شهرداری به دلیل اینکه پول نداشته تا این باغ ها را خریداری کند آمده و گفته مالک میتواند 30 درصد باغ ها را بسازد. حالا دراین بین «طبقه تشویقی» دیگر چیست که به خیلی از مالکین باغ ها داده شده است؟ به گفته حقانی قطع درخت را با هیچ بهایی نمیتوان جبران کرد. یک میلیارد و ششصد میلیون تومان جریمه ای که میگویند میخواهند از مالک باغ ستارخان بگیرند پول یک واحد آپارتمانی که آنجا ساخته خواهد شد، هم نیست.وظایف قانونی شهرداری چیستبر اساس قانون حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها که مصوب سال 1359 شورای انقلاب است، شهرداری مسئول حفظ باغ ها و فضاهای سبز شهری است. طبق ماده 3 این قانون، شهرداری مکلف است قبل از صدور پروانه ساختمانی برای بررسی هر نوع تغییر وضعیت و تعداد درختان املاک و اراضی موضوع ماده (1) این آیین نامه و صدور پایان کار آن دسته از املاکی که پس از صدور پروانه ساختمانی وضعیت و تعداد درختان موجود در عرصه آنها دچار تغییر شده و نیز در مورد باغات واقع در حریم شهرها قبل از صدور پروانه ساختمانی، موضوع را از کمیسیون های ماده 7 آیین نامه استعلام کند.طبق ماده 4 این قانون، کاشت، حفاظت و آبیاری درختان و فضاهای سبز معابر، میادین، بزرگراه ها و بوستان های عمومی واقع در داخل محدوده شهرها به استثنای بوستان های محیط زیست و مناطق چهارگانه موضوع بند الف ماده 3 قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست از وظایف شهرداری است،اما طبق تبصره 2 همین قانون، شهرداری موظف است در کلانشهرها برای صدور پروانه ساختمانی در عرصه های بین 500 تا 2000 مترمربع واقع در محدوده شهر کمیسیونی مرکب از اعضای زیر را در هر یک از مناطق شهرداری تشکیل داده و نظریه کمیسیون را اخذ و مطابق آن اقدام کند. این کمیسیون هم متشکل از نماینده شورای شهر، شهردار منطقه و نماینده مدیرعامل سازمان پارک ها و فضای سبز شهرداری است. به این ترتیب اگر شهرداری خودسرانه عمل نکند مشترکا، این نمایندگان نیز شریک تصمیمات این چنینی شهرداری هستند.صدای قوه قضاییه هم درآمدعضو هیئت رئیسه شورای شهر تهران در بخش دیگری از سخنان خود در واکنش به آمارهای متناقضی که در خصوص درآمدهای شهرداری از محل عوارض ساختمانی صادر میشود، میگوید: بخشی از درآمدهای شهرداری از فروش تراکم صادر میشود و این بر اساس قانون است و تخلفی هم صورت نگرفته اما برخی از این درآمدها از محل تخلفات ساختمانی و جرائم کمیسیون ماده 100 است.به گفته وی این میزان تخلفات آنقدر افزایشیافته که در هفته قوه قضائیه، رئیس قوه نیز به این موضوع اعتراض کرده و گفته چرا در یک ساختمان 15 طبقه اجازه بیقانونی داده میشود که بعد از ما نظر بگیرند. از ابتدا شهرداری باید مانع این بیقانونی شود. (پرونده زمینی 16 هزار متری که 11 هزار متر درآن تخلف شد) عضو هیئت رئیسه شورای شهر تهران میگوید: متأسفانه در شورا هم عزم جدی و همگانی برای مقابله با این نوع تخلفات نیست و عضوی هم که به این تخلفات ورود کند، در نهایت تنها میماند.ورود فرمانداری تا کجادر تب وتاب این اتفاقات، معاون فرماندار تهران هم از نظارت فرمانداری بر ساخت وسازهای غیرمجاز و تغییر کاربریها در سطح شهر تهران خبر میدهد. علیاصغر ناصر بخت با اشاره به بحث بودجه ای شهرداری میگوید: فرمانداری در موضوعاتی که اطلاع پیدا میکند و اشراف لازم را به دست میآورد ورود کرده و تذکرات لازم را میدهد. به گفته وی نظارت در خصوص تغییر کاربریها به این صورت بوده که بر بودجه شهرداری تهران متمرکز شده ایم به گونه ای که بودجه قابل تأمین باشد، در حقیقت زمانی که بودجه ها بالا بسته میشود و بعد این بودجه ها تأمین نمیشود اقداماتی ازجمله تغییر کاربری فضای سبز اتفاق میافتد و زمینی که قرار بوده مردم به عنوان بوستان از آن استفاده کنند با تغییر کاربری مورداستفاده شهرداری تهران قرار میگیرد. ناصر بخت تأکید میکند: دوستان در شورای شهر و شهرداری تهران احساس میکنند همه کاره شهر تهران هستند و به مسئولیت و وظایف سایر دستگاه ها توجه نمیکنند و زمانی که تخلفی به آنها گفته میشود خود را به تغافل میزنند و از کنار موضوع میگذرند، اما آیا فرمانداری تاکنون توانسته در ممانعت ازاین گونه اقدامات موفق عمل کند.عدم اقتدار وزارت راه و شهرسازیاز دیگر متولیان وزیر راه و شهرسازی است که طبق ماده 35 قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان مصوب سال 1375 تکلیف مضاعفی در نظارت عالیه بر اجرای ضوابط و مقررات شهرسازی و برخورد با تخلفات را بر عهده دارد و به نظر میرسد نتوانسته از این اقتدار قانونی بهره بگیرد و با تغییر کاربریها و تراکم فروشیها که شیرازه مقررات شهرسازی را نابود کرده، برخوردی انجام نمیدهد. چنانکه به رغم ضوابط ظاهراً سختگیرانه شورای عالی شهرسازی برای حفظ زمین های باغی داخل شهرها، مدیران شهری به خود اجازه میدهند برای مساحت هرچند جزئی از یک قطعه باغ، مجوز ساخت و ساز صادر کنند. به این ترتیب اگر طی سال های اخیر حتی یک مورد از قوانین موجود در این رابطه رعایت شده بود امروز با این حجم گسترده از تخریب و نابودی باغات و زمین های زراعی مواجه نبودیم.