ضربه نرخ سود بانکی به تولید

به عقیده بسیاری از کارشناسان افزایش یا کاهش یک درصد از نرخ سود بانکی باعث نوسان در بازارهای سرمایه ایران می شود . کارشناسان معتقدند؛ نرخ سود بانکی مانند دو لبه تیغ است که اگر افزایش یابد تولیدکنندگان و سازندگان صدمه خواهند دید و اگر کاهش پیدا کند باعث می شود مردم سرمایه های خود را از بانک ها خارج و به سمت بازار سکه و دلار ببرند. پاسخ به این سؤال که راهکارهای اساسی و کارآمد برای جلوگیری از این نوسانات چیست و دولت در این زمینه چه نقشی می تواند داشته باشد، ذهن نه تنها تولیدکنندگان بلکه کارشناسان را نیز به خود مشغول کرده است. آنچه در پی می آید اظهارنظر کارشناسان و راهکارهای آنان در گفتگو با پیام ساختمان است: افزایش نرخ سود بانکی تیغ دو لبه است عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس با بیان اینکه افزایش نرخ سود بانکی در این شرایط زمانی همانند تیغ دو لبه است، به پیام ساختمان گفت: تغییر در نرخ سود سپرده ها همانند شمشیر دو لبه است و افزایش همزمان نرخ سود بانکی با تورم آسیب زیادی به دریافت کنندگان تسهیلات وارد می کند .وی افزود: البته کاهش نرخ سود بانکی نیز باعث هیجان کاذب در بازار ارز و سکه می شود زیرا مردم وقتی امیدی به کسب سود از بانک ها نداشته باشند سرمایه های خود را وارد بازار ارز و سکه می کنند. عزت الله یوسفیان ملا در گفتگو با خبرنگار ما اظهار داشت: اگر فضای اقتصاد ایران سالم بود، با کاهش نرخ سود بانکی و ورود آن در حوزه تولید می توانستیم پیشرفت های قابل ملاحظه تری در اقتصاد داشته باشیم .وی تصریح کرد: البته این موضوع در صورتی می تواند عملی شود که دولت تسهیلات خوبی به تولیدکنندگان بپردازد .نماینده مردم آمل جمع آوری نقدینگی را بهترین نعمت برای اقتصاد دانست و افزود: بانک ها هم می توانند با جذب نقدینگی از تولید حمایت کنند، اما متأسفانه در برخی موارد و به دور از چشم بانک مرکزی، منابع خود را در سایر بنگاه های اقتصادی سرمایه گذاری می کنند که این موضوع نفعی برای اقتصاد کشور ندارد. وی در پاسخ به این سؤال که آیا کاهش سود بانکی باعث هجوم نقدینگی به بازارهای دلالی نمی شود، گفت: عده ای قدرت ریسک و سرمایه گذاری ندارند و با کاهش نرخ سود هم، سرمایه خود را نزد بانک ها سپرده گذاری می کنند، اما برخی دیگر سرمایه خود را به بازارهای دلالی می برند که این موضوع آثار تورمی و مخرب در پی دارد.عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات خاطرنشان کرد: اگر بنا باشد نرخ سود بانکی هم همگام با تورم افزایش یابد منطقی نیست، چون در این بین تسهیلات گیرنده آسیب می بیند و این راهکار کارآمدی نیست، از این رو باید میانگین عادلانه ای برای نرخ سود سپرده های بانکی در نظر گرفته شود که هم سرمایه دار و هم تسهیلات گیرنده رضایت داشته باشند. با سرکوب مالی نمی توان منابع را جذب کرد علی محمد احمدی، عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس در رابطه با تصمیم دولت مبنی بر آزاد گذاشتن دست بانک ها برای تعیین نرخ سود تسهیلات و رقابتی شدن بازار به پیام ساختمان گفت: بانک ها با توجه به عرضه وجوه، جذب سپرده و منابع مازاد تصمیم گیری می کنند، اما زمانی که منابعی وجود ندارد رقابتی هم ایجاد نخواهد شد.وی افزود: معمولاً آنچه در دنیا برای پول تعیین می شود، قیمت استفاده از خدمات آن بوده و این موضوع با نرخ تورم مقایسه می شود، یعنی هم عرضه کننده و هم تقاضاکننده وجوه هزینه های فرصت پول را ارزیابی می کنند.نماینده مردم دهلران افزود: وام گیرنده بر اساس نرخ بازده داخلی تقاضای تسهیلات می کند و عرضه کننده وجوه هم هزینه فرصت پول را می بیند و تا زمانی که نظام بانکی نرخ سود سپرده و تسهیلات را بر مبنای واقعیت های بازار تنظیم نکند هر نرخ دستوری منجر به سرکوب مالی یا انحراف منابع می شود ، از این رو زمانی که بانک مرکزی سود سپرده را مشخص، اما نرخ اعطای تسهیلات را آزاد می گذارد یعنی طرف عرضه وجوه را مشخص کرده، اما طرف تقاضا مجهول است.وی تصریح کرد: به طور طبیعی عرضه کننده های وجوه، هزینه فرصت پول را با سایر بخش های مشابه می سنجند و زمانی که ببینند سودآوری در بازارهایی نظیر مسکن، ارز و طلا بالاتر از سپرده گذاری نزد بانک هاست حاضر به عرضه وجوه با سود 20 درصد نمی شوند، از این رو بانک مرکزی باید به فکر راهکار اساسی باشد که چاره آن کنترل نقدینگی و کاهش تورم است. احمدی ادامه داد: تا زمانی که نتوان این متغیر واقعی اقتصاد را دستخوش ثبات کرد دستوری پایین نگه داشتن نرخ سود سپرده به تراز عملیاتی بانک ها کمک نمی کند، بلکه به نوعی باعث می شود عرضه وجوه کمتر و پول به جای تولید به سمت مشاغل کاذب حرکت کند. عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس گفت: در یک فرایند علت و معلولی که طی چند سال ارزش پول ملی با رشد نرخ ارز 3 برابر کاهش یافته و تورم به شدت بالا می رود،شاهد سرکوب مالی بوده ایم و قطعاً با سرکوب مالی نمی توان منابع را جذب کرد و اینها تناقضاتی است که در سال های گذشته در سیستم وجود داشته و نتوانسته ایم به صورت ریشه ای آن را حل کنیم.این نماینده مردم در مجلس نهم ادامه داد: بانک ها تا زمانی که هزینه فرصت پول را پوشش ندهند انقباض پولی را دنبال می کنند و رکود همچنان حاکم خواهد بود. نماینده مردم دهلران، آبدانان و دره شهر در مجلس اظهار داشت: در تمام کشورها همیشه نرخ سپرده گذاری چند درصد کمتر از تورم جامعه و نرخ تسهیلات نیز بالا تر از آن است، در صورتی که در کشور ما هر دو کمتر از تورم بوده و این وضعیت تنها با کاهش نقدینگی و تورم بهبود خواهد یافت نوسانات نرخ سود بانکی به تولید ضربه زده است محمدعلی مددی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی دلیل اصلی انحراف نقدینگی از بخش تولید به بخش های سوداگری را تورم حاصل از افزایش نرخ سودهای بانکی عنوان کرد. وی اظهار کرد: بانک ها با افزایش نرخ سود بانکی مجبور به افزایش نرخ تسهیلات هستند و این افزایش نرخ تسهیلات ، بخش تولید را با مشکل مواجه و تولیدکننده ناچار قیمت تولیدات خود را افزایش می دهد که خود تورم زاست. نماینده مردم میانه در مجلس افزود: چنانچه بانک ها اعتبارات خود را با کارمزد پایین در اختیار واحدهای تولیدی قرار دهند، ضمن اینکه از سوداگری جلوگیری می شود، زمینه کاهش تورم نیز فراهم می شود. وی با بیان اینکه بخش تولید با افزایش نرخ سود بانکی توان ادامه کار نخواهد داشت، اظهار کرد: افزایش نرخ سود بانک ها در واقع به نفع طبقه مرفه جامعه که توان سرمایه گذاری دارند و به زیان اقشار ضعیف تمام می شود. به زیان تولیدکننده است احمد مرادی، تولیدکننده به پیام ساختمان گفت: دولت از یک طرف قرار نیست پولی به تولیدکنندگان بپردازد و از طرفی دیگر با مجوز افزایش نرخ سود بانکی باعث خواهد شد بسیاری از تولیدکنندگان که تسهیلات میلیونی از بانک ها دریافت کرده اند سود حاصل از تولید را به جیب بانک ها واریز کنند. وی افزود: متأسفانه هر تصمیمی که در حوزه اقتصاد گرفته می شود به نظر شتاب زده و غیرمنطقی است .