ویرانگران و سازندگان بازار

گروه بازار ساختمان : در این نوشتار نه قصد داریم به مجموعه هایی بپردازیم که چراغ خاموش و یا با روابطی پنهان به تعیین کننده آیتم های بازار مانند میزان عرضه و نوسان قیمت نوعی خاص از کالا مشهور شده اند و نه کاری به بود و نبود چنین جریاناتی داریم بلکه به معرفی مؤلفه هایی در بازار می پردازیم که نقش مثبت یا منفی در بازار ایفا می کنند. قصد داشتم عنوان سر کلیشه این سری مطالب را "بازار زیر ذره بین” بگذارم اما شاید خود بازار به مانند یک "ذره بین" دقیق باشد. چرا که رویکرد مردم در خرید یا بی اعتنایی به محصول یک شرکت می تواند به مانند یک ذره بین حقایق ریز یک بازار را بزرگنمایی کند. از این رو به جای آنکه به بررسی نوسان قیمت کالاها بپردازیم در ادامه مطالبی مانند “نقش شرکت های واسط در بازار سفال” و بعد از آن “بازار فولاد” به روابط مجموعه ها یا اشخاص حقوقی در بازار کالاهای ساختمانی می پردازیم که می تواند در مسیر حرکت کلی بازار مثبت یا منفی موثر باشند. ایرانی بودن تبلیغ یا ضد تبلیغ بار اول که افتخار به ایرانی بودن را شنیدم برایم عجیب بود اینکه تولیدکننده ای بگوید مهم ترین عاملی که می توانید به خرید محصول از کارخانه ما اعتماد کنید همانا ایرانی بودن آن است. شاید برای آنان هم که کیفیت را در محصولات آلمانی و ژاپنی جستجو می کنند مضحک باشد اما شوخی نیست. برخی که به راستی سازنده اند، بنا را از ابتدا بر تولید باکیفیت نهاده اند و معتقدند اگر محصولی خوب را روانه بازار کنند نه تنها نتیجه زحمات خود را می بینند بلکه حضوری بلندمدت در بازار خواهند داشت و این تازه کمترین نتیجه این رویکرد است. سود بزرگ تر در آینده نصیب این اشخاص می شود. آن زمان که می توانند بر بخش بزرگی از بازار احاطه و اشراف داشته باشند و اگر زمانی قرار باشد تشکلی با محوریت کار آنها شکل گیرد آنها و مشابه آنها هستند که می توانند نقش محوری داشته باشند. از طرف دیگر چون می خواهند ماندگار شوند با جدیت کار کرده اند از این رو خدمات پس از فروش قوی ارائه می کنند و به این طریق هم مزیتی قابل اتکا عرضه کرده اند وهم به دلیل کیفیت بالای محصولشان نیازی نیست در این زمینه متحمل خسارت شوند. پس در دو سر بازی برد- برد آنها هستند که از رقبای خود پیش افتاده اند و باز هم در بازار یک سر و گردن بالاتر دیده می شوند تا جایی که بازار را به برند آنها خواهند شناخت. حال اگر سازمانی یا تاجری قصد طرح سفارشی خاص یا بزرگ را داشته باشد تکلیف مشخص است و به نوعی مشتریان می دانند که به کدام تولیدکننده باید مراجعه کنند. همان که نام نیک از خود برجا گذارده و مشتریان می دانند با خرید از وی دیگر نیازی به بازار گردی ندارند. چند دلار می آورند و آبروی کشور را می برند عجله نکنید در نقطه مقابل، اشخاصی فاقد هر نوع دانش و بری از همه علوم این روزهای بازار کالاهای ساختمانی ایران مانند علف هرز در اقتصاد رشد کرده اند که با سودی لحظه ای و ناچیز بازارهایی را که می تواند با حرکت درست سرشار از سود باشند با آسیب اساسی روبه رو می کنند. به این صورت نه خود که دیگران را نیز برای مدت طولانی از بهره مندی فواید حضور در بازار محروم می کنند. برخی به اسم اینکه تنها چند دلاری بتوانند به چنگ آورند، حاضر می شوند هر کالایی را به هر بازاری وارد کنند اما غافل از اینکه این کارشان موجب می شود حتی کسب وکار خودشان هم بیش از چند صباحی دوام نیاورد. به سرعت مصرف کنندگان از عیوب آن کالاها مطلع شده و به یکدیگر هم اطلاع می دهند سپس همه برند های هموطن آن محصولات طبق اصل “این همانی” شامل پیش داوری می شوند. چنانکه مردم کشور ما دید بدی نسبت به تولیدات کشور چین و دید مثبتی به محصولاتی آلمانی دارند. دیدگاهی که فعالیت آنها در میان مشتریان ایجاد می کند به صورتی است که می تواند برای سالیان طولانی به مانعی برای رشد یک بازار تبدیل شود. این امر در بازار صادرات که از ظرافت بسیار و رقابت پیچیده برخوردار است مهم تر به نظر می رسد. متأسفانه بخشی از کاشی و سرامیک و ماشین آلات ساختمانی که صادر می شود از نظر کیفیت و سیمان و فولاد از نظر قیمت به صادرات کشور ضربه زدند. شاید برای اولین یا دومین محموله صادراتی به یک بازار چند دلاری هم به دست آید اما برای همیشه تولیدکنندگان داخلی آن محصول را از آن بازار صادراتی محروم می کنند. اینجاست که دولت باید به رتبه بندی کالاها برای صادرات بپردازد همانگونه که لازم است با تعرفه ها یا یارانه هایی از تولید داخلی حمایت کند.