راه توسعه از آموزش می گذرد

جایکا ( آژانس همکاری های بین المللی ژاپن) سازمانی است که برای ارائه کمک های فنی در جهت توسعه اقتصادی-اجتماعی در کشورهای در حال توسعه پایه گذاری شد. این آژانس در ایران با دعوت از کارمندان دولت و کارشناسان مختلف به ژاپن برای گذراندن دوره های آموزشی کار خود را آغاز کرد. در این مدت پروژه های مختلفی را در کشور در راستای اهداف تعیین شده خود انجام داده است. مسئول پروژه های انرژی دفتر تهران جایکا می گوید: این آژانس زیرمجموعه وزارت امور خارجه کشور ژاپن محسوب می شود که دفاتری در بیش از 70 کشور جهان دایر کرده است. تنها در خود ژاپن 10 مرکز آموزشی را تأسیس کرده و چندین هزار نفر کارمند دارد. رامین ملکی آموزش را زیربنا و اصل توسعه می داند و ادامه می دهد: وظیفه اصلی این آژانس انجام خدمات عام المنفعه است تا دانش و تجربه ژاپنی را به کشورهای جهان سوم منتقل کنیم. ملکی فعالیت های جایکا را به 5 زمینه تقسیم بندی می کند و می گوید: تقویت صنایع داخلی، کاهش شکاف میان جوامع روستایی و شهری، مدیریت منابع آب، محیط زیست و مدیریت بحران فعالیت هایی است که جایکا انجام می دهد. دو مورد آخر برای ما بسیار حائز اهمیت است چرا که مدیریت بحران قدیمی ترین حوزه فعالیت ما در ایران است و با سابقه 14 ساله همکاری هایی با سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران داشته ایم. محیط زیست نیز چه از نظر هزینه و چه از نظر انرژی از اولویت برخوردار است. وی ادامه داد: هم اکنون در تالاب انزلی و دریاچه ارومیه پروژه هایی در دست اجرا داریم و بعد از دیدار شین زو آبه نخست وزیر ژاپن و آقای روحانی در نیویورک مقرر شد که همکاری ها گسترش پیدا کند و هم بحث دریاچه ارومیه و هم بحث انرژی های نو و بهره وری مصرف در قالب شرکت های خدمات انرژی به همکاری های ایران و ژاپن افزوده شود. ملکی ادامه می افزاید: در جایکا فرآیندی شکل می گیرد به نام انتقال دانش و فناوری، ازاین رو ما نه مجری هستیم، نه پیمانکار و نه مشاور پروژه. در پروژه های مختلف بنا بر مقتضیات، جایگاه های مختلفی را اشتغال می کنیم. ملکی فرآیند انتقال انرژی را این گونه شرح می دهد: مثلاً در بحث انرژی پروژه ای داشتیم به نام مطالعات توسعه ای بهبود ظرفیت سازمانی در زمینه بهینه سازی مصرف انرژی. در قالب این پروژه کارشناسان ایرانی به ژاپن رفتند و آموزش دیدند و کارشناسان ژاپنی نیز به عنوان مشاور وزارت نیرو به ایران آمدند، پیش تر نیز در تبریز مرکز آموزشی وابسته به وزارت نیرو دایر شده بود و توانستیم مقداری در تجهیزات به آنها کمک کنیم. الآن اگر به این مرکز آموزشی در تبریز بروید کارشناسان وزارت نیرو، وزارت نفت و حتی وزارت آموزش وپرورش در کلاس های آن حضور پیدا می کنند . وی ادامه می دهد: این آموزش ها و پروژه ها زیربنای پروژه های بعدی می شوند. هم اکنون پروژه ای داریم به نام معرفی پروژه پایلوت جهت شرکت های خدمات انرژی برای معرفی به شرکت های دولتی. این پروژه ای است که در راستای پروژه های پیشین شکل گرفته است. همچنین شرکت جدیدی به نام اسکو (Energy Service Company) به جامعه معرفی شده که از نوع پروژه های چند سر بُرد است. یعنی هم جامعه میزبان، جامعه ارائه کننده تکنولوژی و هم جامعه مصرفی از آن سود می برند. این معامله بازنده ندارد و بازندگان واقعی کسانی هستند که زیاد مصرف می کنند. ملکی می افزاید: از این سری پروژه ها باز هم پروژه هایی در راه خواهد بود. بسیاری از این پروژه ها در قالب گزارش کاری در اختیار مدیران و تصمیم گیران قرار می گیرد که هم اکنون در بخش های مختلف از آنها استفاده می کنند. ملکی به پروژه هایی که تاکنون اجراشده اشاره نموده و می گوید: مثلاً در یکی از 40 منطقه استان گلستان پروژه ارتقای سیستم مدیریت آب را داشته ایم که پس از اتمام دوره آزمایشی، این طرح در کل منطقه اجرا خواهد شد یا مطالعات ظرفیت نهادی مدیریت انرژی در بخش ساختمان را عملی کرده ایم که نتیجه این مطالعات تدوین برنامه بهره وری و صرفه جویی در مصرف انرژی (EE&C) در بخش ساختمان بوده است و خود نتیجه پروژه "طرح ارتقای مدیریت انرژی در جمهوری اسلامی" است که سال 2003 تا 2007 با هدف استفاده بهینه از تجهیزات صنعتی در جهت صرفه جویی در مصرف انرژی اجرا کرده است.