ایده های دبیرکل جدید اتاق تعاون ایران

هفته قبل خبر انتخاب دکتر سید محمدصادق مفتح به سمت دبیر کل جدید اتاق تعاون مرکزی ایران در فضای رسانه ای منتشر شد؛ تحول در مدیریت تشکلی بزرگ که سهم به سزایی در صنعت ساختمان از مصالح تا ساخت وساز را به خود اختصاص داده و اکنون با سکان دار جدیدی برای تحقق اهدافش فعالیت خواهد کرد. ازاین رو خبرنگار پیام ساختمان در مصاحبه با دبیر کل جدید اتاق تعاون در خصوص پتانسیل بالای بخش تعاون در اقتصاد کشور و نیز خدمات متقابل میان بخش تعاون و صنعت ساختمان و همچنین برنامه های جدید برای تحرک بخشیدن به این بخش مهم اقتصادی را مورد بررسی قرار داد. دکتر مفتح در گذشته توانست برای کالاهای راهبردی مانند فولاد، پتروشیمی و دارو اقدام به پایه ریزی تجارت الکترونیک بر اساس فناوری اطلاعات کند. با این دیدگاه که حضور وی پلی میان نظارت دولتی بر تولید و تجارت با بخش تعاونی است این گفتگو را می خوانیم: پیام ساختمان: با توجه به اینکه شما قبل از دبیرکلی اتاق تعاون ایران، قائم مقام وزیر صنعت معدن و تجارت در امور تجارت الکترونیک بودید، چه برنامه ای برای تحقق استفاده از ابزارهای سایبری در بخش تعاونی کشور مد نظر دارید؟ در وزارت صنعت ، معدن و تجارت ظرف چند سال اخیر قدم های خوبی برای اقتصاد الکترونیکی آغاز شده و در حال پیگیری است از جمله در مورد فولاد. تصور اولیه من این است که همان برنامه های تجارت الکترونیک با کمی تغییر و اصلاح می تواند در بخش تعاون کشور مورد استفاده قرار گیرد. چرا که دفتر "آی تی" در بخش تعاون به شدت مورد نیاز است و بخش تعاون حتماً باید به ابزارهای سایبری مجهز شود و این موضوع را قطعاً اجرایی خواهیم کرد. پیام ساختمان: چنین امکاناتی چه مزیت یا کمکی به تعاونی های کشور خواهد رساند؟ اصولاً یکی از کاربردهای فناوری اطلاعات، توانمندسازی است که این امر در تجارت الکترونیک به کاهش هزینه مبادلات کالا و خدمات میان بنگاه های اقتصادی منجر می شود. معتقدم تأثیر استفاده از این ابزارها در بخش تعاون بیشتر نمود خواهد داشت چرا که بیشتر تعاونی ها در اقتصاد خُرد فعالیت می کنند و به دلیل پراکندگی در سطح کشور ارتباطات کمتری با یکدیگر دارند. ازاین رو با این ابزارهای سایبری می توانند در برنامه های خود پیشرفت بیشتری داشته باشند. پیام ساختمان: به نظر شما رویکرد به سامانه های فناوری اطلاعات چه کمکی می تواند به تعاونی هایی که در بخش تولید کالاهای ساختمانی یا ساخت مسکن فعالیت دارند، ارائه کند؟ چنانکه می دانید صنعت ساختمان از فولاد و گچ و سیمان تا سنگ های تزئینی و موزاییک و حتی موکت و کاشی و سرامیک دارای تنوع بسیار زیاد مواد اولیه مورد نیاز است که باید به آن قیمت و کیفیت های متفاوت را هم اضافه کرد. پدیده ای که شاید مشابه آن را در صنعت دیگری نتوان دید. اگر این سامانه ایجاد شود عرضه کنندگان کالاهای ساختمانی می توانند به عرضه محصولات خود در آن سامانه بپردازند و متقاضیان این کالاها نیز آن را خرید کنند بنابراین اگر تعاونی ها به چنین ابزارهایی مجهز شوند خواهند توانست هم آسان تر کالا و خدمات مورد نیاز خود را تهیه کنند و هم هزینه های خرید مواد اولیه را کاهش دهند و آن را به حاشیه سود خود بیفزایند. در این صورت افقی روشن پیش روی فعالان صنعت و متقاضیان بخش مسکن گشوده خواهد شد. با استفاده از امکانات سایبری فعالان بخش تعاون می توانند به نحو موثری بهترین کالاها را دیده و با هزینه های کمتری آن را خریداری کنند که این روند در گام اول به سود تعاونی های تولیدکننده کالاهای ساختمانی و در گام بعدی به سود مصرف کنندگان همان کالاها که تعاونی های مسکن هستند، می باشد. پیام ساختمان: ایجاد این سامانه الکترونیکی یا شبکه سایبری در بخش تعاون را وظیفه اتاق تعاون مرکزی جمهوری اسلامی می دانید؟ ابتدا ما تمایل داریم تا خود تعاونی ها و اتحادیه های تعاونی که در یک موضوع فعالیت دارند (برای مثال در مورد مسکن) این سامانه را راه اندازی کنند و اتاق تعاون مرکزی در مورد کمک رسانی های فنی و مالی به آنها اقدام کند اما درصورتی که این مهم تحقق نیابد، خود اتاق تعاون این سامانه را راه اندازی خواهد کرد. پیام ساختمان: تعاونی ها در اقتصاد کشور چه سهمی را به خود اختصاص داده اند؟ در پایان برنامه پنجم توسعه کشور باید حداقل سهم تعاونی ها در تولید ناخالص ملی کشور به 25 درصد برسد اما در حال حاضر تا آن عدد فاصله بسیاری داریم که برای افزایش سهم تعاون باید جدیت بیشتری صورت گیرد. اگر به اقتصاد های بزرگ جهان یا اقتصادهایی که با نظام های سرمایه داری اداره می شوند (مانند امریکا) نگاه کنید آنها را فاقد بخش تعاونی نمی یابید. یقیناً ما تولیدکنندگان خرد بسیار زیادی داریم که تجمیع آنها در قالب یک تعاونی می تواند فرصت ها و مزیت های بسیاری را برای آنها و در مقیاس وسیع تر برای اقتصاد کشور فراهم کند. به همین خاطر هم در فرامین مقام معظم رهبری و نیز برنامه های توسعه کشور به این بخش توجه شده است. پیام ساختمان: اگر بخش تعاون رونق گیرد، می تواند نقدینگی سرگردان کشور را جذب کند؟ اصولاً بسترسازی برای تعاون به عنوان یکی از بخش های اقتصادی کشور بر این اساس است که بتواند نقدینگی های خرد را به سمت یک فعالیت مفید اقتصادی ( تولیدی یا توزیعی) سوق دهد. چنانکه می دانید سرمایه کلانی در بازارهای طلا ، ارز و مسکن بدون فعالیت مفید اقتصادی سرگردان شده اند. حال اگر با ایجاد مشوق ها و اصلاح برخی سیاست گذاری ها این نقدینگی های پراکنده را در قالب تعاونی های تولیدی یا توزیعی تجمیع کنیم، می توانیم به سمت اقتصاد تولید محور زاینده حرکت کنیم که انشا الله در این جهت حرکت خواهیم کرد. پیام ساختمان: با توجه به تجارب شما در صدا و سیما، نقش رسانه ها را در رشد جایگاه و رونق فعالیت های بخش تعاون کشور چگونه ارزیابی می کنید؟ نظام تعاون کشور بسیار مظلوم و مهجور است. همه آن را خوب اعلام می کنند اما مدیران اجرایی کشور به صورت جدی به آن نپرداخته و به آن کم لطفی شده است شاید ریشه این ضعف ، در عدم آگاهی از قابلیت های بخش تعاون باشد. معتقدم خود مسئولان بخش تعاون نیز نتوانسته اند به شکل مطلوب این ظرفیت ها را به مدیران اجرایی و تقنینی کشور منتقل کنند. همه این موارد در حالی است که بخش تعاون می تواند یکی از محورهای حیاتی برای عبور کشور از فشارهای اقتصادی در اقتصاد مقاومتی باشد. ازاین رو رسانه ها دارای بزرگ ترین مسئولیت برای آشنا کردن هم مردم و هم مسئولان کشور از ظرفیت های بخش تعاون و ایجاد فرصت برای این بخش مفید کشور هستند. محمد پارسا نجفی