معضل آلودگی هوا و هزار راه نرفته

نمایشگاه پسماند، بازیافت و بیومَس از 29دی ماه تا 2 بهمن در محل نمایشگاه های بین المللی تهران برگزار شد. فتح الله امّی که تا کنون پژوهش های زیادی در رابطه با آلودگی هوا انجام داده گفت: در کار محیط زیست هدف منفعت اقتصادی نیست، بلکه باید اعتقادی باشد؛ مشاور ارشد سازمان محیط زیست جایگاهی که استان های اصفهان و کرمانشاه به آن رسیده اند و هیچ زباله ای در این دو استان دفن نمی شود را قابل تقدیر دانست و ادامه داد: این در حالی است که طی بازدیدی از استان های شمالی داشتیم، با وضعیت اسفباری روبرو شدیم و به این دلیل که جایی را برای دفن زباله ندارند آن را به جنگل ها منتقل می کنند و این گونه به محیط زیست صدمه می زنند و متأسفانه احساس خطر هم نمی کنند. این استاد دانشگاه تربیت مدرس در ادامه با تصریح روز هوای پاک (29 دی) گفت: متأسفانه در این روز پاک نیز تهران به همراه 7 شهر دیگر آلوده کشور هوای پاکی ندارند. امّی با اعلام اینکه تهران به دلیل شرایط جغرافیایی 200 روز هوای ساکن دارد و هیچ بادی نمی وزد، ادامه داد: باد از جنوب غرب تهران می وزد که بیش ترین کارخانه ها و مراکز صنعتی در آنجا قرار دارند و آلودگی ها را جمع می کند و به تهران می آورند و در ادامه هم با برخورد به کوه های البرز این آلودگی ها دوباره به تهران بازمی گردند. اگر تهران را یک مستطیل در نظر بگیریم قطر آن از جنوب غربی به شمال شرقی که در مسیر این باد قرار دارند بیش ترین آلودگی را دارند و 14 ایستگاه ما هم این موضوع را تأیید می کنند. وی افزود: با مطالعاتی که فرانسوی ها قبل از انقلاب انجام داده بودند، مراکز صنعتی می بایستی به شرق شهر انتقال می یافت تا باد آلودگی آنها را از شهر دور کند و پادگان ها به غرب می رفتند که این اتفاق نیفتاد. مشاور سازمان محیط زیست بیان کرد برای حل معضل آلودگی هوای شهرهای آلوده هزار راه نرفته وجود دارد که در همه جای جهان تجربه شده و بازخورد هم دیده اند. وی به مطالعات سازمان جایکا (همکاری های بین المللی ژاپن) اشاره کرد که 7 راهکار برای حل معضل آلودگی تهران داده اند و گفت: کارشناسان داخلی هم 2 راهکار اضافه کردند و بعد از مطالعات دیگری که روی آن انجام شد مجموعاً به 15 راهکار رسیدیم که قطعاً می تواند مشکل آلودگی تهران و 7 شهر دیگر را برای همیشه حل کند. امّی افزود: بزرگ ترین مشکل مصرف بالای انرژی در کشور است که متأسفانه ما پرمصرف ترین کشور جهان هستیم و به ازای هر صد دلار درآمد ناخالص ملی (GDP) معادل 14 بشکه نفت انرژی مصرف می کنید درحالی که این رقم برای ژاپن 1 بشکه است. امّی با بیان اینکه همه این مصرف و انرژی را صرف می کنیم و حاصل آن نه افزایش درآمد سرانه شهری، بلکه خسارت زیست محیطی است. وی از قول بانک جهانی گفت: خسارتی که از این مصرف انرژی در سال 2001 به ما واردشده 7.1 میلیارد دلار بوده، در سال 2004 7.8 میلیارد دلار در 2006 برابر با 8 میلیارد دلار و در سال 2009 این رقم به 10.3 میلیارد دلار رسیده و اگر به این ترتیب به پیش برویم در سال 2009 خسارتی که به محیط زیست وارد کرده ایم به 19.2 میلیارد دلار بالغ خواهد شد. امّی گفت: طبق برآوردها 70 درصد آلودگی هوا مربوط به منابع متحرک است و تنها 30 درصد به دیگر منابع ربط دارد. این رقم برای تهران به 89 درصد در مقابل 11 درصد می رسد بنابراین مهم ترین راهکار ساماندهی این منابع متحرک است. وی در بیان راهکارها تصریح کرد که کافی است 3 ماده اول از 32 ماده قوانین مصوب مجلس شورای اسلامی در اردیبهشت سال 74 به نام جلوگیری از آلودگی هوا اجرا شود. وی ادامه داد: طبق گفته ناجا از 4 میلیون خودرو که در تهران هستند 50 درصد آنها یعنی 2 میلیون از آنها تردد دارند و از این 2 میلیون نزدیک به 1 میلیون غیراستاندارد هستند که همان خودروهای مدل 82 به پایین اند. طبق آزمایش هایی که داشتیم پژو 405 نزدیک به 30 برابر بیشتر از یک خودرو استاندارد آلودگی ایجاد می کند. یعنی این 2 میلیون خودرو در تهران برابر 40 میلیون خودرو استاندارد آلودگی ایجاد می کنند. استاد دانشگاه تربیت مدرس دیگر راهکارها را به این شکل فهرست کرد: استانداردسازی خودروها به یورو 4، جلوگیری از تردد خودروهای فرسوده، گسترش حمل ونقل همگانی، بهبود کیفیت سوخت و سوخت های جایگزین بیواتانول و بیودیزل، معاینه فنی خودروها، مدیریت ترافیک، کنترل منابع ثابت و مونیتورینگ مرکزی، پایش، آموزش و اطلاع رسانی همگانی، استفاده از ابزارهای اقتصادی طبق ماده 62 فصل 5 برنامه توسعه، گسترش فضای سبز، سیاست های تشویقی مصرف سوخت، بهبود سیستم حمل ونقل هوایی، ترویج سوخت های سازگار با محیط زیست.