پلاستوفوم ، یونولیت
پلاستوفوم یا یونولیت از ریختن مواد پلی استایرن داخل قالب ها و منبسط شدن آنها بدست می آید، پلاستوفوم در مقابل حرارت و صدا عایق بسیار خوبی است. پلی استایرن نوعی پلیمر سفید است که از فرآیندهای پتروشیمی تهیه می شود و با اینکه چگالی وزنی بسیار کمی دارد، در مقابل حرارت، صدا و رطوبت بسیار مقاوم است. اولین بار آلمان های نازی در جنگ جهانی دوم برای گذر از رودخانه ها از این ماده استفاده کردند.
پلاستوفوم
انواع پلاستوفوم از نظر وزن
پلاستوفوم سبک
پلاستوفوم سنگین
پلاستوفوم در ایران به نام یونولیت شناخته می شود که نام اصلی آن پلی استایرن انبساطی و یا پلاستوفوم است. یونولیت(پلاستوفوم) نوعی پلیمر سفیدرنگ و عایق رطوبت و صدا و حرارت است که از فرایندهای پتروشیمی تهیه می شود. پلاستوفوم ماده ای سبک با قابلیت های بسیار زیاد می باشد. بلوک های یونولیت «پلی استایرن» مدت هاست که به دلیل سبکی و کم هزینه بودن برای ساختمان سازی در کشور مورد استقبال انبوه سازان و بسازبفروش ها قرارگرفته است. وزن هر قطعه بلوک سیمانی که در ساختمان سازی به کار می رود، 15 کیلوگرم است، درحالی که وزن بلوک های یونولیت بسیار ناچیز است و تا اندازه بسیار زیادی موجب پایین آوردن وزن ساختمان می شود. باوجود پوشش نسوزی که زیر و روی یونولیت را محصور کرده است، در صورت آتش سوزی در ساختمان، یونولیت تنها تا 20 دقیقه تاب مقاومت در برابر حرارت را دارند. تنها اشکال این یونولیت، کمی مقاومت در برابر حرارت و شعله وری آن ها است. در ایران نه تنها این نوع از مصالح ساختمانی بلکه تعداد بی شماری از مصالح ساختمانی مورداستفاده قرار می گیرد که از استانداردهای اجباری برخوردار نیستند و همچنان در ساختمان سازی به کار می روند..
پلاستو فوم یا یونولیت استاندارد خاموش می شود
میر لطفی، مدیرعامل شرکت ماد فوم خاورمیانه در خصوص یونولیت(پلاستوفوم) به خبرنگار ما گفت: باوجوداینکه پلی استایرن دارای نشان استاندارد اجباری است اما بسیاری از تولیدکنندگان فاقد استاندارد هستند. این تولیدکنندگان از مواد غیراستاندارد برای تولید پلاستوفوم یا یونولیت استفاده می کنند که به دلیل عدم کیفیت باعث کاهش هزینه تمام شده می شود و درنتیجه باقیمت ارزان تر هم به فروش می رسد. نتیجه اینکه تولید کنندگان استاندارد در چنین بازاری با مشکل مواجه می شوند.
وی افزود: مواد اولیه تولید پلاستوفوم یا یونولیت ساختمانی متفاوت از یونولیت است که در یخچال یا بسته بندی وسایل خانگی استفاده می شود؛ بدین معنی که پلاستوفوم یا یونولیت ساختمانی کند سوزند و دارای مواد سمی خطرناک نیستند. متأسفانه بسیاری از تولیدکنندگان پلاستوفوم یا یونولیت غیراستاندارد این نکته مهم را رعایت نمی کنند.
لطفی بابیان اینکه تفکیک پلاستوفوم یا یونولیت استاندارد از غیراستاندارد نیازمند تجربه چندین ساله است و قطعاً مشتریان نمی توانند این تفکیک را انجام دهند، افزود: متقاضیان یونولیت(پلاستوفوم) باید ابتدا سراغ تولیدکنندگان دارای نشان استاندارد را بگیرند.
این تولیدکننده در پایان به برخی نکات کلیدی در رابطه باپلاستوفوم یا یونولیت اشاره کرد و گفت: یونولیت به دلیل وجود گاز های سمی باید 48 ساعت پس از تولید مورداستفاده قرار بگیرد. نکته دیگر اینکه یونولیت استاندارد باید در برابر آتش عملکرد خوبی داشته باشد؛ بدین معنی که اگر شعله کبریت را در زیر آن قرار دهید، پلاستوفوم یا یونولیت همانند پلاستیک مذاب آب شود و پیشروی کند و پس از طی مسافتی خودبه خود خاموش شود. پلاستوفوم یا یونولیت غیراستاندارد همانند بنزین عمل می کند.
1/5 کیلوگرم در مترمربع
فرتاش، رئیس هیئت مدیره شرکت تولیدی پارسیان ایران به پیام ساختمان گفت: از مهم ترین مزایای پلاستوفوم(یونولیت) می توان به سبک بودن و سرعت بسیار بالای اجرا در مقایسه با سفال اشاره کرد. همچنین وزن هر بلوک سفالی حدود 12 کیلوگرم است و درمجموع 12 سفال یک مترمربع را تشکیل می دهد، درحالی که هر مترمربع پلاستوفوم حدود 1/5 کیلوگرم وزن دارد.
فرتاش با اشاره به لزوم رعایت استاندارد ها در تولیدپلاستوفوم(یونولیت) خاطرنشان کرد: متأسفانه پلاستوفوم غیراستاندارد زیادی در کشور تولید می شود. دانسیته پلاستوفوم باید 12 باشد به این معنی که در هر مترمربع آن باید 12 کیلوگرم مواد خام مصرف شود، ضمن اینکه باید کند سوز باشد.
رضا اعلم الهدی، پیمانکار ساختمان درباره مزایای یونولیت به پیام ساختمان گفت: در بلوک های سفالی و سیمانی معمولاً شکستگی ها و درزهای زیادی وجود دارد که در هنگام بتن ریزی،این شکستگی ها و درزها با بتن پرمی شوند و درنتیجه مصرف بتن افزایش می یابد اما در بلوک های پلاستوفوم چون به ندرت شکستگی اتفاق می افتد و درزی وجود ندارد، مقدار مصرف بتن کاهش می یابد.
وی افزود: با توجه به اینکه بلوک های پلاستوفوم (یونولیت) از بلوک های سیمانی و سفالی سبک ترند و حمل آن ها آسان تر است و همچنین به دلیل اینکه طول آن ها از طول بلوک های سفالی و سیمانی بیشتر است،کارگران به راحتی و در مدت زمان کمتری می توانند آن ها را نصب کنند. به عنوان مثال 100 متر سقف با بلوک سیمانی و سفالی در 12 ساعت اجرا می شود درحالی که 100 متر از سقف های با بلوک پلاستوفوم در 1ساعت اجرا می گردد که این مدت زمان قابل توجه است.
اعلم الهدی در مورد مقایسه قیمت بلوک یونولیت و سفال گفت: با توجه به صرفه جویی در استفاده از مصالح ساختمانی در سقف پلاستوفوم(یونولیت) و همچنین با توجه به زمان کمتری که این سقف ها برای اجرا نیاز دارند و به تبع آن کاهش ساعات کار کارگران قیمت ها کاهش می یابد. درمجموع سقف اجراشده با بلوک پلاستوفوم(یونولیت) در مقایسه با سقف اجراشده با بلوک سیمانی و سفالی هزینه کمتری نیاز دارد.
اعلم الهدی خاطرنشان کرد: برش پلاستوفوم(یونولیت) به سهولت انجام می پذیرد و می توان آن ها را به راحتی به صورت اشکال گوناگون درآورد. مثلاً در یک بالکن بیضوی شکل، بلوک های پلاستوفومی را می توان با یک اره چوب بر به شکل بیضی درآورد برای ساخت بالکن از آن ها استفاده نمود ولی اگر بخواهیم از بلوک های سیمانی یا سفالی استفاده کنیم باید به سختی این بلوک ها را شکست و با خرده های بلوک ها بالکن را به شکل بیضی درآورد که هم مشکل است و هم اجرای این بالکن به زیبایی اجرای بالکن یا بلوک پلاستوفوم(یونولیت) نیست. بنابراین قابلیت طراحی و معماری بالایی دارد.
این پیمانکار ساختمانی در پایان گفت: شاید عمده برتری بلوک های سیمانی و سفالی بر بلوک های پلاستوفوم (یونولیت) مقاومت بیشتر آن ها در برابر حریق باشد، اما چنانچه در این پلاستوفوم(یونولیت ) از مواد کند کننده آتش مطابق با استاندارد استفاده شود، آن چنان که طراحان می گویند این بلوک ها در دمای 400 درجه سانتی گراد آتش می گیرند و اگر در یک ساختمان درجه حرارت به 400 درجه سانتی گراد برسد، تمام آرماتورهای ستون ها تغییر شکل می دهند. پس دیگر آتش گرفتن این بلوک ها اهمیت چندانی ندارد.
سهولت حمل ونقل و کاهش خسارات در هنگام زلزله
احمد نجفی، مدیرعامل شرکت آتی ساز الکا در گفتگو با خبرنگار پیام ساختمان با اشاره به ویژگی های یونولیت(پلاستوفوم) گفت: یونولیت (پلاستوفوم) سقفی و 3D پانل از جمله محصولاتی هستند که شرکت ما در حال حاضر تولید و اجرا می کند. 3D پانل به عنوان یک دیوار، مقاومت بالایی در برابر زلزله دارد و در بحث جلوگیری از تبادل انرژی و صرفه جویی بسیار مفید و قابل اطمینان است. وی افزود: یونولیت سقفی هم کاربردی مشابه با 3D پانل دارد و هدف اولیه از تولید آن سبک بودن و صرفه جویی در مصرف انرژی است. ضمن اینکه از دیگر امتیازات آن می توان به سهولت حمل ونقل و کاهش خسارات جانی در هنگام زلزله اشاره کرد.
نجفی در پاسخ به این سؤال که تولیدکنندگان چقدر ملزم به رعایت استاندارد هستند، گفت: سازمان ملی استاندارد با توجه به دانسیته و چگالی یونولیت (پلاستوفوم) به تولیدکنندگان تأییدیه می دهد اما جزییات استانداردی که تولیدکنندگان باید رعایت کنند، هنوز تدوین نشده است. ضمن اینکه نهادی مانند شهرداری، استانداردی را پیشنهاد داده که اگر تولیدکنندگان قرار باشد آن را رعایت کنند، هزینه ها بسیار افزایش می یابد. ما تأییدیه استاندارد را داریم اما فقط به طوری کلی گفته شده که یونولیت (پلاستوفوم) شرکت آتی ساز الکا مورد تأیید است و به جزئیات آن پرداخته شده است.
عدم محدودیت در معماری
امید کشمیری، مدیرعامل شرکت صنعت سازه ساتراپ نیز در گفتگو با پیام ساختمان گفت: قالب های (NTCD) ICF یکی از فناوری هایی هستند که به قالب های ماندگار پلی استایرن معروف اند و نباید آنها را با فوم اشتباه گرفت، این قالب ها جایگزین قالب های فلزی گذشته هستند و باعث می شوند تا سرعت کار به نحو چشمگیری افزایش یابد. البته هر نوع سقفی با این سیستم قابل اجراست و باعث کاهش هزینه ها هم می شود.
وی افزود: از دیگر مزایای این سیستم؛ عدم محدودیت در معماری است و می توان در فرایند ساخت از هر طرحی استفاده کرد. یونولیت(پلاستوفوم) ما نسل چهارم icf است و با جدیدترین روش های روز تولید می شود، بنابراین می توان گفت icf شکل پیشرفته 3D پانل است.
کشمیری در پاسخ به این سؤال که پس از اجرا، چقدرکار خود را ضمانت می کنید، گفت: ما قطعاً تبعات بعدی را قبول می کنیم، ضمن اینکه ما از مرکز تحقیقات راه ،مسکن و شهرسازی تا ساخت 15 طبقه تأییدیه داریم و به کاری که می کنیم ایمان داریم. وی در رابطه با تأمین مواد اولیه هم گفت: مواد اولیه، از کره جنوبی و تکنولوژی مورد استفاده شرکت، از آلمان وارد شده است.
بهترین گزینه ها برای عایق نمودن ساختمان ها
سیامک ثابت، مدیرعامل شرکت یونولیت نیز شرکت خود را این چنین معرفی کرد: «یونولیت» نام شرکتی است که با بیش از نیم قرن سابقه و تجربه در خدمت تولیدکنندگان ایرانی می باشد.محصول شرکت یونولیت پلاستوفوم است که از ترکیب شدن پلی استایرن با گاز پنتان در مقابل یک مونومر به دست می آید. بنابراین یونولیت نام یک محصول نمی باشد بلکه یک برند است.
وی اضافه کرد: اولین تولیدکننده پلاستوفوم در جهان شرکت B.A.S آلمان بوده که 53 سال پیش شروع به تولید پلاستوفوم به نام استایروپور نمود و شرکت یونولیت مفتخر است که سه سال بعد از اختراع پلاستوفوم در دنیا یعنی پنجاه سال پیش برای اولین بار در ایران و خاورمیانه شروع به تولید پلاستوفوم نموده و امروز پلاستوفوم یکی از بهترین گزینه ها برای عایق نمودن ساختمان ها در برابر گرما، سرما، صدا بوده و صرفه جویی در مصرف انرژی یکی از اهداف مصرف پلاستوفوم در ساختمان است.
ثابت اضافه کرد: حدود 97 درصد از حجم پلاستوفوم از هوای حبس شده بین سلول های پلاستوفوم تشکیل شده است که همین موضوع باعث می شود عایقی بسیار عالی و سبک به وجود آید.
وی در پایان گفت: متأسفانه برخی از تولیدکنندگان پلاستوفوم از نام شرکت یونولیت برای تولیدات خود استفاده نموده و علاوه بر پایین آوردن قیمت تمام شده و ارزان فروشی، اقدام به مخلوط کردن مواد آسیایی با مواد اولیه اصلی می نمایند که این عمل خاصیت عایق بودن پلاستوفوم را به طور کامل از بین برده و در نتیجه مصرف کنندگان علاوه بر هزینه نمودن مبالغی جهت خرید پلاستوفوم ارزان قیمت، عملاً نمی توانند عایق مناسب داشته باشند و هیچ گونه صرفه جویی در مصرف انرژی نکنند.
سبک بودن و عایق صدا و حرارت
آرمین ملکی، مدیر فنی و اجرایی شرکت آریا سازه مهر هم در گفتگو با خبرنگار ما گفت: ما ، سه کارخانه تولید فوم داریم که در زمینه ساخت دیوارهای متال فوم و فوم های سقفی فعالیت می کنند. وی در پاسخ به این سؤال که مواد اولیه مورد نیاز شما از کجا تأمین می شود، گفت: مواد اولیه، از کره جنوبی تأمین می شود و شرکت ما دارای گواهینامه استاندارد اجباری از سازمان ملی استاندارد است.
ملکی در رابطه با وزن یونولیت های سقفی(پلاستوفوم) نسبت به سفال گفت: یکی از مهم ترین عواملی که باعث شده شرکت ها به سمت تولید فوم حرکت کنند، سبک بودن این مصالح است، ضمن اینکه عایق بودن صدا و حرارت نیز مزید بر علت شد. به طور کلی می توانم بگویم هر مترمربع سفال بیش از 50 کیلوگرم نسبت به یونولیت(پلاستوفوم) ، به وزن سازه اضافه می کند. علاوه بر این قیمت یونولیت (پلاستوفوم) از سفال هم ارزان تر است. وی در خصوص اینکه مردم چگونه می توانند یونولیت(پلاستوفوم) خوب و مرغوب را تشخیص دهند، گفت: وزن یونولیت(پلاستوفوم) باید سبک باشد به گونه ای که وزن آن در هر مترمکعب باید 10 تا 12 کیلوگرم باشد.
مدیر فنی و اجرایی شرکت آریا سازه مهر در پایان گفت: یونولیت (پلاستوفوم) که با فوم های ایرانی ساخته می شوند، در برابر آتش سوزی عملکرد خوبی ندارند اما یونولیت (پلاستوفوم) که در تولید آنها از فوم خارجی استفاده شده است، مقاومت خوبی از خود نشان می دهند و ایجاد شعله نمی کنند.
هیچ خطری ساختمان ها را تهدید نمی کند
هوشنگ عظیمی یکی از سازندگان و مصرف کنندگان یونولیت(پلاستوفوم) هم به خبرنگار ما گفت: یونولیت(پلاستوفوم) برای سازندگان واقعاً به صرفه است چرا که از یک طرف هزینه حمل ونقل آن به واسطه سبک بودن قطعاً بسیار اندک است و از سوی دیگر به دلیل سرعت اجرا، هزینه نصب آنها هم کاهش می یابد. وی افزود: یونولیت(پلاستوفوم) چنانچه استاندارد تولید شود، هیچ خطری ساختمان ها را تهدید نمی کند اما متأسفانه، استفاده از برخی فوم های بی کیفیت داخلی و چینی می تواند در رابطه با آتش سوزی خطرساز شود، بنابراین از مسئولان تقاضا دارم با توجه به مزیت های بی شمار این مصالح در ساختمان در صدد رفع نواقص آن برآیند.
وی خاطرنشان کرد: به اندازه ای که مسئولان و دست اندرکاران وزارت راه و شهرسازی بر خطرناک بودن یونولیت(پلاستوفوم) در ساختمان ها تاکید می کنند،به مسئله ساخت خانه با استفاده از خشت خام و گل در روستاها حساسیت ندارند.
یونولیت بهتر است یا سفال؟
گروه ساخت و ساز: همانطور که در شماره گذشته نشریه پیام ساختمان به شما همراهان همیشگی نشریه قول دادیم، دراین شماره به بررسی کاربرد یونولیت(پلاستوفوم) و سفال در سقفها میپردازیم تا دست اندرکاران ساخت و ساز با در نظر گرفتن مزیتهای هر کدام از این مصالح، انتخاب درست تری داشته باشند.
یونولیت(پلاستوفوم) به صرفه تر از سفال
مینایی، مدیر فروش شرکت تیرچه سازان اخوان در این باره به خبرنگار پیام ساختمان گفت: استفاده از بلوک یا سفال تا حدودی به کاربری ساختمانها بستگی دارد. مثلا اگر ساختمان مسکونی باشد میتوان از یونولیت(پلاستوفوم) استفاده کرد اما در صورتی که اداری و سازمانی باشد، بهتر است از بلوک سفالی استفاده شود.
وی افزود: در بحث اجرا میتوان گفت؛ یونولیت(پلاستوفوم) از سرعت اجرای بیشتری برخوردار است ضمن اینکه قیمت آن هم ارزانتر است. علاوه بر این به دلیل هزینههای کمتری که برای نصب آن پرداخت میشود، به صرفه تر هم میشود. مینایی در رابطه با ایمنی یونولیت(پلاستوفوم) و سفال گفت: از نظر سطح ایمنی هم میتوان گفت؛ یونولیت (پلاستوفوم) از وضعیت بهتری برخوردار است چرا که سفال شیره سیمان را جذب میکند در حالی که یونولیت(پلاستوفوم) با بتن این واکنش را ندارد.
وی در رابطه با آتش سوزی یونولیت(پلاستوفوم) گفت: چنانچه الزامات یونولیت(پلاستوفوم) در نظر گرفته شود، از نظر مبحث حریق هم مشکلی ایجاد نمیشود. حتی میتوان پس از بتن ریزی، یونولیت(پلاستوفوم) را از سقف جدا کرد. مینایی خاطرنشان کرد: در مبحث انرژی هم یونولیت(پلاستوفوم) بهتر از سفال عمل میکند چرا که نوعی عایق به شمار می رود. وی در رابطه با استاندارد یونولیت(پلاستوفوم) ساختمانی هم گفت: با توجه به اینکه برخی از تولید کنندگان یونولیت(پلاستوفوم) فاقد گواهی استاندارد هستند، لازم است خریداران در هنگام خرید، گواهی استاندارد را از تولید کننده مطالبه کنند.
سرعت اجرا و قیمت مناسب یونولیت(پلاستوفوم)
نارمی، مدیر فروش شرکت پردیس فوم نیز در این باره به خبرنگارما گفت: یونولیت(پلاستوفوم) از نظر سرعت و قیمت نسبت به سفال از شرایط بهتری برخوردار است به گونه ای که حدود 25 درصد ارزانتر تمام میشود. وی دررابطه با استحکام و ایمنی این مصالح گفت: یونولیت(پلاستوفوم) از سرعت آتش سوزی بیشتر ی برخوردارند اما آتش زا نیستند، البته منوط و مشروط به اینکه استانداردها رعایت شود.
نارمی اضافه کرد: استاندارد یونولیت(پلاستوفوم) تدوین شده است اما بسیاری از شرکتها که عموما به صورت زیرزمینی کار میکنند فاقد استاندارد هستند. به خاطر اینکه رعایت استاندارد باعث افزایش قیمت تمام شده تولید یونولیت(پلاستوفوم) میشود، حدود 10 درصد تولیدکنندگان از استاندارد برخوردارند، ضمن اینکه سازندگان هم رغبتی به خرید یونولیت(پلاستوفوم) دارای نشان استاندارد ندارند چرا که گرانتر هستند. در این شرایط شرکتهایی که دارای نشان استاندارد هستند، ترجیح میدهند؛ استاندارد تولید نکنند چرا که در رقابت با قیمت تولیدکنندگان غیراستاندارد محکوم به شکست هستند و استاندارد فقط به نوعی اعتبار شرکت را بالا میبرد.
مدیر فروش شرکت پردیس فوم افزود: تولید یونولیت به صورت غیرقانونی هزینه چندانی ندارد و با حدود 60 میلیون تومان میتوان یک واحد تولیدی راه اندازی کرد اما تولید به صورت استاندارد به مراتب هزینه بر است. وی در پایان گفت: یونولیت(پلاستوفوم) در کشورهای دیگر مورد استفاده قرار می گیرد اما در کشورهای توسعه یافته از مصالح دیگری به جای آن استفاده میکنند.
یونولیت(پلاستوفوم) برای استفاده در سقف مناسبتر است
شایان امینی، یکی از دست اندرکاران کارخانه "سفال ران" هم در این رابطه به خبرنگار ما گفت: سرعت اجرای یونولیت(پلاستوفوم) بیشتر از سفال است و از نظر رعایت مبحث 19 هم خاصیت عایق کنندگی بیشتری دارد و در ضمن از وزن کمتری هم برخوردار است. برای اینکه سفالها خاصیت عایق بودن داشته باشند، از یونولیت(پلاستوفوم) در آنها استفاده میشود، حال شما تصور کنید که مصالح مورد نظر به طور کامل از یونولیت(پلاستوفوم) تشکیل شده باشد، بنابراین قطعا عایق تراز سفال است و چنانچه الزامات و استانداردهای یونولیت(پلاستوفوم)رعایت شود، در برابر حریق هم مقاومت مطلوبی دارند. وی در پایان گفت: تولید کننده سفال هستیم اما باید قبول کنیم که یونولیت(پلاستوفوم) برای استفاده در سقف از مزیتهای بیشتری نسبت به سفال برخوردار است.